naar start | a | b | c | d | e | f |g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z
Het recht op terugkeer (2008) Leon de Winter ****
Een spannende toekomstroman

Het recht op terugkeer van Leon de Winter werd o.a. genomineerd voor de NS Publieksprijs en de AKO Literatuurprijs. Dit schept verwachtingen.

We schrijven het jaar 2024 en de grens van 1948 bestaat niet meer als zodanig. Israel is nog slechts een miniatuurstaat. De Palestijnen hebben Jeruzalem ingelijfd, alleen Tel Aviv is overgebleven. Veel burgers zijn vertrokken naar het rijke Rusland waar Poetin aan de macht is. Slechts oude mensen en idealisten zijn gebleven. Omringende moslimlanden zijn vijandig en grensposten, superhelikopters en DNA-controle zijn bedoeld ter bescherming van de burgerbevolking.

Bram Mannheim is de hoofdpersoon. In 2024 is hij 53 jaar en samen met een vriend – Ikki - heeft hij een bureautje in Tel Aviv. Ze sporen verdwenen kinderen op. Daarnaast werkt hij als chauffeur bij een ambulance. Dat Bram zijn bureautje heeft, vloeit voort uit zijn ervaringen. In 2008 verdween zijn zoontje - Bennie - en hij keerde nooit terug. Bram was tot die tijd een prominent historicus maar de verdwijning van zijn zoontje maakte van hem gedurende enige tijd een ernstig verwarde man die een aantal jaren door Amerika doolde. Hij geloofde dat bezwering van getallen hem naar zijn zoon zou leiden. In 2024 heeft Bram Mannheim een zeer oude vader die hij – samen met een oudere vrouw – verzorgt. Het gaat redelijk goed met Bram, maar de pijn over het verlies van Bennie is hij nooit echt te boven gekomen.

Het recht op terugkeer is een toekomstroman. Leon de Winter schetst de wereld zoals hij in 2024 zou kunnen zijn. Bekende namen en verschijnselen uit de huidige tijd worden in deze wereld geïntegreerd. Het verhaal beperkt zich niet tot één land maar is internationaal. Hierdoor reist de lezer mee. Onder andere naar Nederland, Amerika en Kazachstan.
Het recht op terugkeer is een roman met sterke thrillerelementen. Rode draad is de vermissing van Bennie en andere kinderen. De scènes die een aanloop vormen tot de verdwijning van Bennie zijn spannend. Dit geldt ook voor andere delen van het verhaal zoals de zelfmoordaanslagen, een koelbloedige moord en een klein kind dat bijna verongelukt. Dit type scènes maken dat Het recht op terugkeer als misdaadroman blijft boeien.

Maar er is meer dan alleen spanning. De personages worden goed uitgewerkt en de zorg van Bram voor zijn oude, dementerende vader wordt ontroerend beschreven. In het verleden was Hartog, zo heet zijn vader, een beta-man en in vele opzichten een tegenpool van Bram. De vader geloofde niet in vrede in het Midden-Oosten, maar Bram was toleranter en had nog wel dit ideaal. Een vader-zoon tegenstelling. De tijd heeft van de vader een hulpbehoevende oude man gemaakt die liefdevol wordt verzorgd in een tijd waarin experimenten met medicijnen hoop geven dat zijn briljante geest zal opvlammen.

Het toekomstbeeld dat de Winter schetst van de wereld in 2024 is boeiend. Het is geen utopische wereld maar een wereld waarin de huidige tijd nog goed herkenbaar is.
Dit alles maakt Het recht op terugkeer tot een boeiend boek over een actueel thema. Leon de Winter neemt slechts beperkt stelling in het ingewikkelde conflict in het Midden-Oosten. En dat is maar goed ook. Laat de lezer zelf oordelen.

Al met al een spannend en goed geschreven verhaal dat de nominaties zeker waard is.