Misdaadromans

Gebeden uit het gebedsboek van een oudtante

In 2007 verscheen in Nederland het boek ‘Blik op het duister’ van de Duitse schrijfster Andrea Maria Schenkel. In deze misdaadroman wordt in een klein dorpje een compleet gezin uitgemoord. Aan de hand van getuigenissen van dorpsgenoten, wordt het verhaal op een meeslepende wijze verteld. In december verscheen op deze site een dossier over Andrea Maria Schenkel.
Er bleven vragen over om aan de auteur zelf te stellen. Die gelegenheid deed zich voor want Andrea Maria Schenkel was onlangs in Nederland. Een interview.....

Door: Joyce Jacet.

Uw eerste boek verscheen in 2006 in Duitsland. In 2004 was u al begonnen met het schrijven van Blik op het duister. Waarom duurde  de periode tussen het schrijven en de publicatie 2 jaar?

“Ja, dat klopt. Ik begon in 2004 al met het schrijven van Blik op het duister. Ik herinner me dat nog omdat mijn kinderen toen net naar de school gingen. Nadat ik het manuscript had afgerond stuurde ik het direct op naar verschillende uitgeverijen. Toch wist ik vrijwel meteen dat ik hier niets meer van zou horen. Ze kenden mij niet, noch mijn werk. Het gebrek aan reactie maakte mij onzeker. Toen ik bij toeval in een boek over Billy Holiday keek zag ik dat het was uitgegeven door Nautilus. Dit is een kleine uitgeverij in Duitsland die ongeveer twee Krimi’s per jaar uitgeeft. Ik besloot het manuscript op te sturen naar Nautilus. Daarop kreeg ik snel een reactie. Dat was net na de kerstdagen en het maakte me zeer gelukkig.”

Uw eerste boek heeft de titel Tannöd (Blik op het duister). Wat betekent Tannöd? “Tannöd heeft eigenlijk helemaal geen betekenis. Het is gewoon een titel die aan mijn fantasie is ontsproten. Pas na de publicatie van mijn boek ontdekte ik dat er drie plaatsnamen bestaan in Duitsland die Tannöd heten.” U hebt Blik op het duister geschreven nadat u een artikel las in een krant. Waarom was dit verhaal zo belangrijk? “In de krant las ik over de onopgeloste moorden die plaatsvonden in 1922 in het plaatsje Hinterkaifeck. Dat verhaal fascineerde me. Inmiddels is deze moordzaak allang verjaard. Toch hangt er nog steeds een zekere mystiek rondom de geschiedenis van Hinterkaifeck en de moorden.

Mijn fantasie ging met het verhaal op de loop en ik besloot er mijn eigen draai aan te geven in de vorm van een misdaadroman. Zo ontstond Blik op het duister.

De moord in Hinterkaifeck gebeurde in 1922. In uw boek laat u het drama plaatsvinden in de jaren ’50 van de vorige eeuw. Waarom hebt u voor deze periode gekozen? En niet voor de jaren ’60 of eerder of later?

“Ik vond het interessanter om het boek in de jaren ’50 van de vorige eeuw te laten plaatsvinden omdat er geen Duitse Krimi’s zijn die zich in deze tijd afspelen. Althans niet bij mijn weten. Heel veel misdaadromans vinden plaats in de jaren voor de oorlog of in de jaren ’60 ’70 of later. Daarom vond ik het een uitdaging om over deze periode te schrijven.

Wat is in uw boek Blik op het duister waarheid? En wat is fictie?

“De moord op een compleet gezin in Hinterkaifeck heeft daadwerkelijk plaatsgevonden. Dat was -  zoals al eerder verteld - mijn inspiratiebron. Vanuit dat uitgangspunt ben ik gaan fantaseren over wat er gebeurd zou kunnen zijn. De rest is dus geheel verzonnen. De namen van de mensen en het motief van de dader zijn allemaal fictie. Voor de gebeden die door het hele boek staan heb ik gebruik gemaakt van gebedsboeken die in Beieren erg bekend zijn. Het zijn vrij kleine gebedsboekjes  die je mee kunt nemen in je broekzak en die vroeger veel werden gebruikt. De gebeden in mijn boek heb ik gehaald uit  zo’n gebedsboek van een oudtante. Het dateert uit het jaar 1922.

Hoeveel exemplaren zijn er inmiddels van uw eerste boek verkocht? “In Duitsland zijn er intussen 700.000 boeken verkocht van ‘Blik op het duister’. In andere landen wordt het boek ook goed ontvangen. Hoeveel ik er daar heb verkocht weet ik niet precies.” Wat is volgens u een verklaring voor dit immense succes van uw debuutboek? “Daarover kan ik eigenlijk alleen maar speculeren. Ik vind het intrigerend dat het boek zo geliefd is onder het grote publiek. Het is nu zelfs schoolliteratuur in Duitsland. Mensen die doorgaans niet veel lezen hebben dit boek wel gelezen, dat is prachtig. Maar wat nou precies een verklaring is voor de populariteit van het boek?

Waarschijnlijk wekt het contrast in de dorpsgemeenschap de fascinatie van mensen. Het is interessant dat in een schijnbaar ‘heilig’ dorp als Hinterkaifeck, dat wordt bevolkt met vrome mensen, zoiets goddeloos kan gebeuren. Bovendien blijft de kwestie mensen boeien omdat de moordzaak nooit opgelost is.

”Is het waar dat uw boek in veel Europese talen is vertaald? Hoe zit het met de Amerikaanse markt?

“Ja, dat klopt. Het boek is daarnaast ook in het Koreaans, het Japans en in nog een aantal andere niet Europese talen vertaald. De Amerikaanse markt is wat dat betreft veel lastiger. Als je boeken positieve recensies krijgen wil dat niet betekenen dat je ook doorbreekt in de Verenigde Staten. Aangezien de Amerikanen weinig buitenlands werk vertalen is het moeilijk om daar door te breken. Maar ik ben erg blij met de Engelse vertaling.  

Van uw boek Blik op het duister wordt een film gemaakt. Wanneer verschijnt deze film in Duitsland?

“De film komt uit in de zomer van 2008 en wordt geregisseerd door dezelfde man die ook het schitterende: ‘Das Leben der Anderen’ maakte”.

Nadat uw boek zo’n gigantisch succes bleek te zijn kreeg u opeens het verwijt van Peter Leuscher dat u plagiaat had gepleegd. Hij had tot tweemaal toe een boek (geen roman) over het drama in Hinterkaifeck geschreven. Hoe is deze affaire verder gegaan?

“Nou om eerlijk te zijn is kwestie nog steeds gaande. Meneer Leuscher heeft zich met zijn pen zeer neerbuigend over mij uitgelaten. Daarnaast beweert hij dat ik plagiaat heb gepleegd en dat terwijl ik hem het manuscript nog stuurde toen ik dat klaar had. Toen het boek een succes werd, begon hij zich er opeens mee te bemoeien. In februari 2008 wordt duidelijk of het tot een proces komt. ”

U hebt ondertussen alweer een tweede boek op uw naam staan getiteld Kalteis. Kunt u iets meer over dit boek vertellen?

“Mijn tweede boek is wederom gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. Hierin wordt de hoofdpersoon, die ik in het boek de naam Josef Kalteis heb gegeven, beschuldigd van diverse moorden en verkrachtingen. Zowel de moordenaar als de slachtoffers doen in Kalteis hun verhaal.”

Bent u inmiddels al aan een derde boek begonnen?

“Ja, ik ben ondertussen al weer bezig met een derde boek. Dit verhaal zal een veel langere tijdsperiode omvatten dan de eerste twee boeken. Zo’n zestig jaar ongeveer. Ik kan over mijn derde boek nog niet zoveel vertellen. Maar mijn man las het eerste stuk door en vond dat er zeer gemene passages in zaten. Het wordt wederom een spannend boek in ik hoop dat het in 2008 in Duitsland zal verschijnen."

Na het interview in Amsterdam werd bekend dat Andrea Maria Schenkel wederom de Duitse Krimipreis heeft gewonnen met Kalteis. Een prachtig succes voor deze sympathieke Duitse schrijfster.