Misdaadromans

Alexander Schwarz was oprichter van uitgeverij Signature. Sinds oktober 2006 is hij werkzaam voor Querido. Beter gezegd:  bij Uitgeverij Q een nieuwe uitgeverij.  
Tijd voor vragen aan Alexander die o.a  Arnaldur Indriðason en Unni Lindell een warm hart toedraagt. Hij was verantwoordelijk voor het in Nederland op de markt brengen van De schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafón om vervolgens samen met twee andere auteurs - naar aanleiding van dit boek - een reisgids te schrijven over Barcelona.

Goede auteurs zijn altijd geïnspireerd.

Door: Ine Jacet

Waarom is uitgeverij Q opgericht binnen Querido?

Querido is één van dé vooraanstaande uitgevershuizen in het Nederlandse taalgebied voor literatuur met een grote L. Het is een vrij logische stap om te gaan uitbreiden in de richting van de meer onderhoudende literatuur en het spannende boek.  

Uiteraard ben jij ervan overtuigd dat er in Nederland markt is voor een nieuwe uitgeverij. Zou je kunnen uitleggen waarom?

Ik denk dat er altijd een markt is voor goede boeken. Voor de lezer maakt het niet zoveel uit van welke uitgeverij een boek afkomstig is. Belangrijk is dat je het een goed boek vindt. Een boek waar je iets aan hebt. Uiteraard zou ik het prachtig vinden als lezers op een bepaald moment vinden dat ze op de kwaliteit en de keuze van de boeken van Q kunnen vertrouwen.

Welk soort boeken wil uitgeverij Q op de markt brengen?

Onderhoudende literatuur en literaire thrillers. We gaan voor het neusje van de zalm binnen een genre. Onze boeken moeten een krachtige plot hebben en een goed verhaal. De personages moet overtuigend overkomen;  het moeten mensen van vlees en bloed zijn die je overal kunt tegenkomen. Ze moeten de lezers onderhouden. Je moet je met een boek kunnen vermaken en naar een land of stad kunnen reizen. Naar Reykjavík, Barcelona, Berlijn, Oslo of Kaapstad..... Zo’n boek moet zo mogelijk minder dan 20 Euro kosten en betaalbaar zijn.  Je moet ervan kunnen genieten en erover kunnen nadenken. Of het moet je meeslepen,  of je leert er iets van. Je moet erbij kunnen wegdromen. Een boek moet interesse opwekken zodat je op vakantie wilt naar een bepaald land of een bepaalde plek. Ik ken lezers die door de boeken van Arnaldur Indriðason IJsland hebben ontdekt als vakantieland of mensen die in Noorwegen op vakantie gaan vanwege de boeken van Unni Lindell. Ik vind het fantastisch dat een boek zoiets teweeg kan brengen.  

Zou je enkele auteurs en/of titels kunnen noemen die we bij Q kunnen verwachten?

De eerste drie boeken van Q liggen sinds kort in de boekhandel – en daar ben ik hartstikke blij mee. Dan zie je eindelijk het resultaat van het werk van al de mensen achter de boeken.
‘Winternacht’ van Arnaldur Indriðason  is er één van. Van deze auteur zullen uiteraard in de toekomst nog meer boeken verschijnen. Mijn andere persoonlijke favoriet is Unni Lindell. Haar nieuwste boek met  inspecteur Cato Isaksen volgt in het najaar.
Ondertussen zijn we met een nieuwe reeks gestart: Jørn Lier Horst uit Larvik in Zuid-Noorwegen is niet alleen thriller-auteur maar ook politie-inspecteur. Het is dan ook geen toeval dat zijn eigen kantoor maar een paar deuren verwijderd is van dat van William Wisting, zijn inspecteur en serieheld. Ik denk dat hij een ‘coming author’ is die weet waar hij over schrijft want hij maakt het dagelijks mee.
Nieuw is ook Kristian Lundberg uit Malmö in Zweden. Zijn eerste thriller Vuurvreter met rechercheur Nils Forsberg komt in oktober uit. Een moderne, scherpe auteur in de beste traditie van Sjöwall-Wahlöö. Kristian is net naar een andere uitgeverij in Zweden overgegaan. Hij is daar nu de enige thrillerauteur naast Henning Mankell!
Ik vind Bal Masqué een prachtig roman. Dit boek van Elia Barceló is pas uit. Het boek heeft alles wat een goede roman moet hebben. Parijs, spanning, liefde, intrige, echte karakters. Haar roman is al vergeleken met ‘De schaduw van de wind’ van Carlos Ruiz Zafón.  
Martin Kluger met Henri Henriëtta vind ik ook bijzonder. Daarnaast wil ik nog noemen: de jonge Engels Scarlett Thomas met haar debuut  ‘De verdwijning van Thomas Lumas’. Bijzonder en spannend.  

Een uitgever moet op zoek naar nieuw talent in binnen- en buitenland. Zou je iets kunnen vertellen over hoe jij dat doet? 

In de loop van de jaren bouw je een netwerk op van collega-uitgevers in het buitenland, met literaire agenten (zij verkopen de rechten van boeken) en scouts (zij helpen zoeken bij het vinden van geschikte titels). Contact is erg belangrijk; tips krijgen en tips geven. Ik denk voortdurend na over welke boeken lezers zouden willen lezen. Wat zijn de trends? Waar vind ik een nog beter boek? Tegenwoordig is mail-contact erg belangrijk. Maar om je contacten echt goed te onderhouden moet je collega’s in het buitenland bezoeken. Meestal zijn dat reizen van een kleine week. Dan heb je overdag en ‘s avonds afspraken en gesprekken over nieuwe boeken, nieuwe auteurs of trends. Maar het belangrijkste zijn de jaarlijkse boekenbeurzen en dan vooral de grootste: de Frankfurter Buchmesse. Eigenlijk is het een gigantisch middeleeuws marktplein. De hele uitgeverswereld is er, en in één week tijd gebeurt er ontzettend veel. Na zo'n boekenbeurs ben ik altijd helemaal gesloopt, maar tegelijkertijd geeft het me een ontzettende kick.
Soms ontdek je een boek pas als het al uit is. Als ik ergens in het buitenland in een mooie boekhandel binnenloop ben ik vaak uren zoet. Het is wel eens gebeurd dat ik dan een boek tegenkom waarvan ik denk:  goh, dat zou toch iets voor ons kunnen zijn. Dat betekent:  lezen. Ik lees ontzettend veel, meestal uitgeprinte manuscripten, soms kant en klare boeken. Soms maar een paar pagina's, soms het hele manuscript. Als ik een manuscript niet kan lezen omdat het in een taal is geschreven die ik niet machtig ben, dan laat ik een leesrapport maken door iemand die de taal wel kent. Als we dan tot de conclusie komen dat we de titel graag willen uitgeven, nemen we contact op met de rechthebbende en doen een voorstel.

Wat vind jij het bijzondere aan je vak?

Ik vind het prachtig om te werken met geïnspireerde mensen. Goede auteurs zijn dat altijd.
Samen met mijn vrouw heb ik 10 jaar lang een  vertaal- en taaltrainingsbureau gehad. Dat was hartstikke leuk en we verdienden vrij goed. Maar op een bepaald moment vond ik het minder boeiend om veel te weten over bepaalde bedrijven of de nieuwste auto’s of om de speech van een minister te vertalen. Was dit wat ik wilde? Met boeken bereik je meer mensen en je kunt ze iets meegeven. Misschien een paar uurtjes plezier of misschien het begin van een nieuw leven. Je weet het maar nooit. Ik hou ervan om met een auteur te praten over zijn of haar boeken of over levensvragen. Ook ontmoet ik graag lezers. Van hen kun je veel leren. Wat vinden mensen van boeken? Van een omslag? Waarom is een auteur interessant?
Als je boeken uitgeeft moet je de contacten met lezers hebben en onderhouden. Dat zijn we bij Q ook zeker van plan. De 'Meet en Greet' met Indridason in Nieuwegein was daarvan een voorbeeld. Er moet ook een soort band zijn tussen uitgever, auteur en lezer. Het leuke hiervan is dat iedereen zelf bepaalt hoe los of strak die band moet zijn.  

Je bent onder andere de uitgever van Arnaldur Indriðason, één van mijn favoriete schrijvers. Zou je iets kunnen vertellen over hoe je hem ontdekte?

Eigenlijk liep het een beetje raar. Ik wilde graag een IJslandse schrijver in mijn fonds. Maar ik wist helemaal niets van de IJslandse literatuur. Het idee ontstond tijdens de Frankfurter Buchmesse enkele jaren geleden. Toen ik op  de voorlaatste dag van de beurs ging kijken bij de stand van de IJslandse uitgeverijen was daar niemand meer. Pech gehad, dacht ik en ik liet het idee rusten. Het jaar daarna ben ik aan het begin van de beurs naar die stand gegaan. Ze verwezen me door en ik ontmoette de agente van Arnaldur. De eerste Erlendur-titel was toevallig net in het Duits vertaald en de Duitse uitgeefster stuurde mij het boek toe. Tja. Ik was meteen verkocht en heb heel snel contact opgenomen met Reykjavík...!!

Wanneer kunnen we een nieuwe titel van Unni Lindell verwachten?

In oktober. Unni heeft me net een paar dagen geleden gemaild dat haar manuscript af is. In Noorwegen verschijnt het op 20 augustus. Wij hebben de vertalers al ingelicht...
Het boek heet Honingval en is weer een echte Cato Isaksen-thriller. De zevenjarige Patrick Øye neemt op zijn route van school naar huis vaak de verboden weg door een dichtbegroeid park.  Volgens mij beschrijft Unni  in haar boek een universele angst van ouders. Dat kan ze als de beste. Er is, zoals altijd, meer dan één verhaallijn. Cato heeft zijn handen ook weer vol aan zijn privé-leven.
In Noorwegen is Unni een superster en nu al is media-buzz over haar nieuwe boek begonnen.
Op de website van de Noorse boekenclub is een Noors interview te zien met Unni. www.bokklubben.no.

Samen met Sabine Burger en N. Geel heb je De schaduw van de Wind – wandelingen door Barcelona - geschreven. Dit is een reisgids naar aanleiding van de bestseller van Carlos Ruiz Zafón. Jij was ook  verantwoordelijk voor het op de markt brengen van dit prachtige boek. 
Zou je iets kunnen vertellen over de totstandkoming van de reisgids?

Eén van de hoofdpersonen  in De schaduw van de wind is de stad Barcelona. Carlos beschrijft de stad zo intens en voelbaar dat ik zelf het idee had dat ik daar graag wilde rondwandelen. Ik wil zien waar de antiquarische boekhandel van de Semperes ligt of waar het pianospel van Clara klonk.

De schaduw van de wind is in het najaar van 2004 uitgeven en werd een groot succes. Ondertussen had ik Carlos  leren kennen. Daarna lag het schrijven van de reisgids min of meer voor de hand. Sabine Burger, mijn vrouw, en ik hadden ervaring in het schrijven van reisgidsen (in het Duits). N. Geel heeft onze teksten omgebouwd tot goed Nederlands. Het mooiste was dat Carlos mee wilde werken aan het project. Wij zijn urenlang met hem door de stad gelopen, hebben opnames gemaakt van alle verhalen die hij vertelde.  Het was ongelofelijk, hij kent de stad echt op zijn duimpje.  Aan het eind van zo’n dag had ik ontzettend zere voeten, maar de stadswandelingen waren een genot.

‘De schaduw van de wind’ van Ruiz Zafón is in veel landen een groot succes. Betekent dat ook dat er veel belangstelling is voor de reisgids?

Ik moet zeggen dat me dat hartstikke meevalt. Uiteraard verkoopt een reisgids over deze zeer succesvolle roman lang niet zo goed als de roman zelf. Maar daar ging het ons niet om. Het moest een surplus worden voor liefhebbers van het boek die Barcelona bezoeken.  Je kijkt toch met heel andere ogen naar zo'n stad als je met een stadsgids naar aanleiding van deze magistrale roman door Barcelona loopt.
In tussentijd zijn er vertalingen in het Noors, Pools, Duits en Frans verschenen. Binnenkort komt er een Zweedse en Spaanse uitgave. En wie weet wat de toekomst nog brengt...