Geen van ons keek om - Tahmina Akefi (2011) (roman) ****
Kruipt onder je huid

Op bijna een voyeuristische manier word je als lezer meegenomen in de wereld van de twee buurmeisjes Setera en Tiba. Zij leven als hartsvriendinnen in Kaboel waarbij een muur hun huizen van elkaar scheidt. Omdat Setera een grote familie heeft, is het bij haar druk en levendig, bij Tiba niet. Toch weerhoudt het de meisjes niet om een innige vriendschap te onderhouden. Ze praten met elkaar over wat hen bezig houdt, school, ontluikende gevoelens en ideeën over de liefde. Heel herkenbaar en beeldend wordt hun leven beschreven zoals bijvoorbeeld het naar school gaan en een onschuldig logeerpartijtje op het dak van het huis van Setera. Als lezer leef je met de meisjes mee. En is het herkenbaar, ook al speelt het verhaal zich af in Afghanistan. Totdat de moedjahedien oprukt en Kaboel gebombardeerd wordt. De meisjes worden letterlijk uit elkaar gerukt. En Tiba heeft alleen het fotoboek nog. Het fotoboek dat weldra een eigen verhaal kan vertellen.

De kracht van dit boek ligt hem in het feit dat het verhaal niet verteld wordt vanuit een dramatisch perspectief. Als lezer leef je mee met Tiba, maar het is duidelijk, dit is een topje van de ijsberg, verteld door een meisje dat een zwaar maar niet het zwaarste lot in Kaboel heeft getroffen.
Akefi laat daarover echter ook tipjes van de sluier oplichten. Het verhaal van Morwari, de vrouw die vastgebonden werd door de man die haar als tweede vrouw erbij had genomen, Khalid, die zich bij de moedjahedien aansluit om geld te verdienen om zijn familie te onderhouden, schrijnende gevallen die het lot van velen vertegenwoordigen. Velen die geen andere keuze hadden dan zich in de situatie te schikken en te overleven.
Geen van ons keek om is een roman die je onder de huid kruipt. En die je des te dankbaarder laat zijn dat je niet, zoals Tiba, in Kaboel leeft. 

Oktober 2011