Carlos Ruiz Zafón - Het spel van de engel (2010) roman****
Barokke roman

Het zijn de turbulente jaren twintig in het betoverende Barcelona van het modernisme en Gaudí waarin Carlos Ruiz Zafón zijn protagonist David Martín laat dwalen. Martín heeft al vroeg zijn ouders verloren, maar vindt ook al vroeg troost in boeken. Zijn werk bij de  krant De stem van de industrie is pure noodzaak en onder het bezielende peetvaderschap van de rijke Pedro Vidal kan hij gaan schrijven. Pulp weliswaar en hij wordt uitgebuit door twee louche uitgevers. Hij vecht 'literair' voor de 200 pagina’s iedere maand, maar hij kan schrijven. Dan komt hij in contact met de Parijse uitgever Andreas Correlli.

Andreas Correlli, de gevallen engel - de engel des duivels - roept een umheimlich gevoel op bij zijn eerste verschijnen. Correlli laat Martín en de lezer de duistere kant van Barcelona zien. In verlaten villa’s en op duistere begraafplaatsen duikt hij op met zijn “glinsterende gele pupillen” en “een wolvengrijns om zijn lippen die het bloed in mijn aderen deed stollen”. En hij laat David Martín als een moderne Faust zijn ziel verkopen. Hij moet een nieuwe Bijbel schrijven, een verhaal waar men voor zal leven, sterven en doden, een literair verhaal. Een opdracht met verregaande gevolgen, zo leert Martín ook als hij ontdekt dat de opdracht al eerder gegeven is. Destijds is het gegoten in het ‘vergeten’ boek Lux Aeterna.

De jaren twintig komen rauw, gewelddadig en vooral geloofwaardig en benevelend op uit de pagina’s. De sfeer die Zafón oproept is die van verrotting, geforceerde modernisatie en – zeker  - bewogen levens. Gespannen dialogen en scherpe observaties vloeien uit Zafóns pen in een prachtige taal. Het spel van de engel is dan ook niet zomaar een roman. Het lijkt aanvankelijk een bildungsroman die draait om de dan nog jonge David Martín, maar de lezer wordt ook geboeid door trekjes die afstammen uit de gothic novel uit vervlogen tijden.

Ondanks dat de literaire grootmeester Carlos Ruiz Zafón opnieuw een literair werk van formaat heeft gemaakt dat ook nog vlot wegleest, vraagt hij heel wat van de fantasie van de lezer. Zoals gezegd grijpt Zafón terug op de stijl van de Engelse gothic novels uit de Romantiek, maar dit houdt wel in dat een hersentumor vorm krijgt door een uit Martíns hoofd kruipende spin en afspraakjes in jaren geleden afgebrande bordelen. Toch geeft het magisch realisme een extra diepte aan Het spel van de engel. Dit in tegenstelling tot de harde actie waarmee de laatste hoofdstukken gepaard gaan; het verhaal vervlakt en verliest dan de kracht van een meesterwerk. Jammer..

In zijn nieuwste roman schrijft Zafón over schrijven; de kunst van schrijven, van woorden –maar vooral de macht van woorden. Elk boek heeft een ziel, zo legt boekhandelaar Sempere David uit, de ziel van de schrijver..