naar start | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z  
Pijnhandel (2004) Jonathan Sonnst ***

Over huppelkutjes en ringpoezen

Ik had nog nooit van Jonathan Sonnst gehoord, tot hij vorig jaar de Hercule Poirotprijs won.
Als Vlaams Crimezonerecensent had het mijn plicht moeten zijn om 'Razborka', het winnende boek, onmiddellijk te lezen. Helaas is dat er niet van gekomen.

Afgelopen vrijdag lag 'Pijnhandel' spiksplinternieuw in de winkel naar mij te lonken. Ik nam het boek enigszins schuldbewust vast… en was bijna onmiddellijk verkocht. Wat een knappe uitgave! Een aantrekkelijk omslag, leuke onderverdeling in tijdstippen met telkens een opmerkelijk citaat van een bekende bokser, doorheen het hele boek afbeeldingen van tarotkaarten, een woordje uitleg in een prachtig cursief lettertype eronder. De korte inhoud op de achterflap sprak me aan en toen ik lukraak enkele fragmentjes las, wist ik het zeker: dit boek ging meteen mee naar huis!

Zo snel ik kon, begon ik te lezen. Als je bedenkt dat collega-auteurs steden als Brugge, Mechelen en Antwerpen al inpalmden, is het fictieve St-Maura dat Sonnst creëerde een sublieme vondst. Dit vroegere mijnwerkersstadje rust hij uit met een macaber Hôtel Transsylvania, een met neonlicht overgoten Avenue, het voetbalstadion van Union St-Maura en andere opmerkelijke gebouwen en plaatsen. Kleurrijke figuren bevolken deze stad.
Sonnst weet personen en plaatsen zo filmisch te beschrijven, dat Jan Decleir op mijn netvlies voorbijflitste in de rol van niet-aardig-persoon Bogdan Petruso en Michael Pas als illusionist Tobias Pasko. Ik hoop dat Erik Van Looy, Vlaams regisseur met hoge aaibaarheidsfactor, 'Pijnhandel' ook leest.

Sonnst taal is niet alleen filmisch, ze is ook zeer spits en origineel. Een uitdrukking als een eend met hersenschudding, zo achterdochtig als een restaurantganger die zijn inktvissoep ziet terugkijken, een huppelkutje of ringpoes: nu in 'Pijnhandel', binnenkort in van Dale?
En nu ik het over van Dale heb: ja, die heb ik tijdens het lezen wel eens geraadpleegd. Maar ik weet nu wat een oxymoron is, zo leert een mens nog wat. Met zijn spitse taal voert Sonnst Tobias Pasko, illusionist en hoofdpersonage uit Razborka, opnieuw ten tonele. Tobias wordt door onderwereldbaas Victor Le Fou Trezquenet aangesteld als ‘vriendinoppasser’. Victor sponsort namelijk een bokswedstrijd die in St-Maura gespeeld wordt. De vader van bokskampioen Aleksandr werd buiten spel gezet en hij denkt dat Aleksandr’s vriendin daar voor iets tussen zit. Net vrij uit de gevangenis zint hij op wraak… In St-Maura is de wereld klein en Tobias herinnert zich dat hij de bokskampioen kent uit zijn jeugd. Met de afwisseling van flash-backs en zijverhalen brengt Sonnst een verhaal met vaart. Alleen lukt hij er op het einde niet goed in om alle draadjes netjes terug bij elkaar te brengen.

Ik blijf na het dichtklappen van het boek met een aantal vragen zitten. Sonnst creëert ook een aantal spanningsverwachtingen die hij niet inlost. Toch kan die bemerking de pret niet drukken.
Ik vond het een heerlijk boek, én om te bekijken én om te lezen. Ik ben ook erg blij met het open einde dat smeekt om een vervolg. Als Sonnst zijn verhaallijnen wat beter onder controle krijgt, hoort hij bij de absolute top in Vlaanderen. Reikhalzend kijk ik uit naar zijn volgende boek. Om het wachten te verzachten, kan ik 'Razborka' nog lezen.

Waterspuwer (2007) Jonathan Sonnst ***

Niets is wat het lijkt

Jonathan Sonnst is amper dertig en er staan al zes thrillers op zijn naam, waaronder 'Razborka', dat in 2003 genomineerd werd voor de Diamanten Kogel en later de prijs voor de beste Vlaamse thriller won. Sindsdien siert het epitheton “winnaar van de Hercule Poirot-prijs” elke cover van zijn boeken, zo ook zijn nieuwste, 'Waterspuwer'.

'Waterspuwer' vertelt het verhaal van Sandy Swerts. Het barslechte huwelijk van haar ouders heeft haar getekend. Haar broer was haar steun en toeverlaat en toen hij op een dag verdween, stortte haar wereld in. Vijf jaar later is er nog geen spoor van hem, ging haar veelbelovend bedrijfje door fraude failliet en moet ze noodgedwongen aankloppen bij haar vader. Omdat er brood op de plank moet, neemt ze genoegen met een baantje als schoonmaakster bij farmagigant Brückner-Meinhardt. Dat bedrijf maakt exorbitante winsten maar heeft af te rekenen met een paar vervelende feiten.
Feit 1: een actiegroep SPAAK probeert de firma op alle mogelijke manier in een slecht daglicht te plaatsen.
Feit 2: elke dag zit een man met een misvormd gelaat aan de ingang met een bord “ze hebben me vermoord”.
Hij beweert dat hij zijn misvormingen overhield aan een mislukt experiment. Deze man wordt “waterspuwer” genoemd. Feit 3: niet alle werknemers zijn de firma even trouw. Er duiken al eens producten van het bedrijf op in de drugshandel.

Om een einde te maken aan deze ‘bijkomstigheden’, schakelen de CEO’s een externe consultant met huurmoordenaartrekjes in en vanaf dat moment escaleert het geweld rond de bedrijfsterreinen van Brückner-Meinhardt. Niets is wat het lijkt, dat is de rode draad die doorheen het boek loopt. In een lange aanloop doet Sonnst de familiale omstandigheden van Sandy en de structuur van Brückner-Meinhardt uit de doeken.

Echt spannend is dat niet, intrigerend en boeiend wel, vooral als er mondjesmaat onthullingen gedaan worden.
Tiens, de brave Sandy houdt er een gewaagde minnaar op na. Hé, de vermiste broer heeft iets te maken met de actiegroep SPAAK, dus hij leeft nog! Hm, de onkreukbare vader heeft ook wat te verbergen en dat stiefzusje van vijftien is ook geen engeltje.
Alle nevenlijntjes brengt Sonnst mooi samen in een verhaal dat almaar spannender wordt en uitmondt in een onwaarschijnlijk heftige finale.
'Waterspuwer' leest vlot, bezit enkele fraaie plotwendingen en laat voldoende ruimte voor interpretatie van sommige motieven, al zal de Sonnstliefhebber het spitante taalgebruik uit vorige thrillers missen.