Als kind brengt Peter Debauer
de vakanties door bij zijn grootouders in Zwitserland. 's Avonds
zit hij met hen aan tafel en leest, terwijl zij voor hun dagelijks
brood stuiverromannetjes corrigeren. Hij mag de proeven als tekenpapier
gebruiken - met het uitdrukkelijke verbod om de bedrukte achterkant
te lezen. Tot hij dit op een dag toch doet en leest over de omzwervingen
en avontuurlijke terugtocht van een Duitse soldaat uit Siberie,
en diens thuiskomst bij zijn vrouw. Wie is die soldaat die hem
vaag bekend voorkomt en die het iedere keer weer is gelukt zijn
sporen uit te wissen? Peter Debauers zoektocht naar de achtergronden
van het verhaal wordt ook zijn eigen odyssee en leidt naar zijn
terugkeer bij de vrouw van wie hij houdt. Net als in De Voorlezer
geeft Bernard Schlink ons weer verrassende inzichten in een beladen
periode van de afgelopen eeuw, een tijdperk waarin mensen ervaringen
hebben opgedaan, waarover zij liever zwijgen.
|
Bernard
Schlink, Duits auteur, werd wereldberoemd met zijn boek ‘De
voorlezer’. Ook zijn trilogie ‘De oude zonden’
rondom hoofdpersoon Gerhard Selb werd alom gewaardeerd. Een terugkerend
thema in boeken van Bernard Schlink is de worsteling van personages
en Duitsland met de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog.
Ook deze keer is dit een prominent thema in ‘De thuiskomst’.
In deze roman vertelt Bernard Schlink het verhaal van Peter Debauer.
Peter bracht als kind zijn vakanties door bij zijn grootouders in
Zwitserland. Zij vertaalden flutromannetjes en de jonge Peter mocht
de achterkant van papier gebruiken om te tekenen. De beschreven
kant mocht hij niet lezen. Uiteindelijk deed hij dit toch en op
deze wijze maakte hij kennis met het verhaal van een Duitse soldaat
die terugkeert uit Siberië. Het kind Peter raakte gefascineerd
door dit verhaal en pas veel later in zijn leven ontdekt hij de
symboliek en gaat op zoek naar zijn wortels en wordt zijn eigen
‘Odyssee’ doel.
‘De thuiskomst’
is een roman over een man die zoekende is naar afkomst, normen en
waarden, het kwade en het goede. In het verhaal worden regelmatig
parallellen getrokken met de Odyssee van Homerus – een klassieker
over thuiskomst en zware ontberingen. Voor wie goed thuis is in
deze thematiek zal ‘De thuiskomst’ waarschijnlijk een
veer herkenning oproepen. Het is tevens een verhaal over een man
die naar zichzelf op zoek is en die ervaart dat zonder voldoende
wetenschap over afkomst een thuis niet te vinden is. Daarnaast komen
gebeurtenissen uit de Duitse geschiedenis voorbij, zo maken we o.a.
via de hoofdpersoon de periode mee rondom de val van de Berlijnse
muur.
‘De thuiskomst’
kent hoogte- en dieptepunten. Bernard Schlink is een prima verteller
en een goede schrijver. Dat bewijst hij ook met dit boek. Maar soms
is het tempo traag en zijn veel woorden nodig. Daarnaast is het
verhaal niet altijd even toegankelijk. Beschouwingen over ‘het
kwaad’, rechtvaardigheid en gerechtigheid worden door het
verhaal gevlochten. Aandachtig lezen biedt uitkomst, maar toch doet
de constructie die nodig was om de verschillende thema’s met
elkaar in verband te brengen enigszins gekunsteld aan. Het lijkt
alsof Schlink teveel wil en hierdoor schiet hij zijn doel soms voorbij.
De afloop vond ik enigszins teleurstellend.
Overigens weer een prachtig verzorgd boek van uitgeverij Cossee.
** (Sterrentoekenning buiten het thrillergenre)
|
