naar start | a | b | c | d | e | f |g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z

Vaderwraak *** Roslund & Hellström (2005-2008)

Het dilemma rond eigenrichting

Vaderwraak is het eerste boek van dit Zweedse duo. In eigen land kreeg het een prestigieuze prijs voor dit debuut. Het is nu  - in een goedkope editie – verkrijgbaar bij de boekhandel.
Een kindermoordenaar ontsnapt uit een Zweedse gevangenis. Het is een gestoorde gek die niks bijgeleerd heeft in detentie. Meteen gaat hij weer op jacht. Hij gaat naar een kinderdagverblijf, pikt een meisje op en vermoordt haar. Heel Zweden is in rep en roer. De vader van het vermoorde meisje weet door speurwerk de moordenaar te vinden en schiet hem neer. Natuurlijk moet hij terecht staan. Dat levert nog veel meer commotie op en de discussie over eigenrichting houdt het hele land in de ban.

Roslund & Hellström leveren met Vaderwraak wederom een thematisch boek af. Het thema ‘wraak’ staat centraal. Ewert Grens en zijn team spelen een hoofdrol.  In dit eerste boek van het Zweedse duo worden de belangrijkste personages geïntroduceerd en krijgen ze een gezicht.
Vaderwraak is een realistisch, hard en spannend verhaal, een handelsmerk van de auteurs. Toch is te merken dat dit hun eerste titel was. De regie van het verhaal is minder strak dan in Kluis 21 en De uitlevering. Een paar zijfiguren staan na verloop van tijd aan de zijlijn. Ze doemen later wel weer op, maar dan is het toch lastig om hun rol weer goed op te pakken.

De auteur Hellström heeft veel ervaring in het gevangeniswezen. Dat is in dit boek goed te merken zodra de machtsstrijd en de hiërarchie in deze gewelddadige en besloten mannengemeenschap worden beschreven. Wie is de baas en wat is uitschot? Het recht van de sterkste overheerst. De onmacht van sommige bewaarders om binnen deze gemeenschap daadwerkelijk een vinger in de pap te krijgen wordt geloofwaardig beschreven evenals de vindingrijkheid die als vanzelf ontstaat om verboden te omzeilen.
Ook in dit boek volgt - aan het eind van het verhaal- nog een spannende ontknoping.
Een knap debuut van dit Zweedse duo dat telkens een maatschappelijk thema als uitgangpunt neemt voor hun boeken. Hard, realistisch, spannend en confronterend.  
Kluis 21 (2006) - Anders Roslund & Börge Hellström *****
Realistisch en schrijnend

Ewert Grens is een oude Zweedse politieman. Zijn bestaan staat in het teken van een voorval dat 25 jaar geleden plaatsvond. Het leven van een geliefde collega is een puinhoop geworden en Ewert zint nog steeds op wraak. Temeer omdat de dader een psychopaat is die vrij komt.
Ewert is eenzaam, hij heeft nauwelijks vrienden en zijn werk is zijn leven. Hij is het kloppend hart van zijn team, maar moeilijk benaderbaar.

Veel verhaallijn weggeven doet afbreuk aan de bijzondere opbouw van dit boek waarin gedwongen prostitutie en vrouwenhandel een centraal thema vormen.
De titel dekt de lading. Kluis 21 vormt een substantieel onderdeel van het verhaal en houdt verband met jonge vrouwen, meisjes, die vanuit de Baltische staten verhandeld worden met als belofte een gouden toekomst in het rijke Zweden. Een bestaan vol vernedering, verlies en schaamte. Deze verhaallijn is ingeweven in een spannende, soms ontroerende en goed gecomponeerde misdaadroman.
Het is een boek over hoe schaamte een mensenleven kan verwoesten. Over hoe schuldgevoel kan verlammen en dat blindelings vertrouwen verkeerd kan uitpakken.
Met aansprekende personages in allerlei soorten en maten. Soms zijn ze aandoenlijk, innemend of merkwaardig. Soms zijn het hufters.
Het Zweedse duo schetst geen land waar je vrolijk van wordt. Beschaving is vernis, politiewerk is zwaar door snotterende junks, corruptie, vrouwenhandel en psychopaten die kwetsbaarheden haarfijn aanvoelen.
Het boek zit ingenieus in elkaar en op de laatste bladzijde volgt nog een onthulling die cruciaal is en tot nadenken stemt over de impact op het verhaal.
Op de achterflap prijst Maj Sjöwall dit schrijverduo aan. Terecht! Want het is een beklemmend, schrijnend en realistisch boek over een actueel thema.
De uitlevering (2008) - Roslund en Hellström *****
Zweedse import, grote klasse

De uitlevering is de derde titel van het Zweedse schrijversduo Roslund en Hellström. De auteurs ontvingen voor hun eerste boek Vaderwraak de prijs voor de beste Scandinavische misdaadroman van 2005. Hun tweede titel Kluis 21 werd door de Vrij Nederland Detective & Thrillergids beloond met vijf sterren. 

Hoofdpersoon in de boeken van het Zweedse duo is inspecteur Ewert Grens. Hij is een boerse man die van zijn hart geen moordkuil maakt, hij is gek  op de liedjes en ‘schlagers’ van Siw Malmkwist, ze herinneren hem aan voorbije tijden. Ewert heeft nauwelijks een privéleven en draagt de zorg voor zijn gehandicapte geliefde Anni  die in een verpleeghuis verblijft.

Het verhaal van De uitlevering begint als in Zweden een man wordt gearresteerd. Hij heeft tijdens een gezellige avond een andere man zwaar lichamelijk letsel toegebracht. De man wordt door de politie verhoord. Al snel blijkt dat hij eigenlijk niet bestaat. Zes jaar geleden is hij in een cel in Death Row - een zwaar beveiligde gevangenis in de VS-  overleden. Wie is deze man? Wat is zijn geschiedenis? Wie is er eigenlijk zes jaar geleden gestorven?  
Dat zijn de hoofdvragen die het begin vormen van een uitermate spannend en boeiend verhaal.

De uitlevering is een misdaadroman waarin de doodstraf centraal staat. Mag je iemand van het leven beroven? Onder andere in de Verenigde Staten wordt deze straf nog steeds voltrokken. De auteurs hebben een boek geschreven waarin dit ethische dilemma een centrale rol speelt.
Om dit dilemma vanuit meerdere perspectieven voor het voetlicht te brengen, voeren ze daders en slachtoffers op, evenals voor-  en tegenstanders. Enerzijds staat de wraaklust van mensen die hun kind hebben verloren en hopen op genoegdoening door het beëindigen van het leven van de dader. Anderzijds is er de vader van de dader die niet gelooft dat zijn kind schuldig is. Daarnaast komen andere voor- en tegenstanders aan het woord. Ook de politieke en maatschappelijke consequenties van een uitlevering die iemand het leven kan gaan kosten, worden belicht.

De auteurs kiezen voor een realistische benadering. Wat gebeurt er bij de voltrekking van de doodstraf?  Wat zijn de feiten? Hoe reageert een lichaam? Wanneer is iemand echt overleden? Mogelijk nog meer indruk maken de gevoelens en gedachtes van mensen die weten dat de tijd tikt en dat hun leven over een - vooraf - exact bekende tijd afgelopen is.    

De auteurs Roslund en Hellström bouwen de spanning van het verhaal uitstekend op en weten die spanning ook te handhaven. De spanningsopbouw gebeurt op verschillende momenten en op verschillende manieren. Na een cliffhanger wordt overgeschakeld op een andere verhaallijn. Of er wordt vertraging aangebracht door het dagelijkse leven van bijvoorbeeld Ewert en zijn zorg voor zijn invalide partner centraal te stellen. Na deze intermezzo’s gaat het misdaadverhaal weer in volle vaart verder. Zo ontstaat ook afwisseling van tempo.  
De auteurs maken diverse keren gebruik van tijdsdruk om de spanning op te voeren.  De tijd die rest tot een naderende executie wordt in een hoofdstukindeling aangegeven. Nog zes uur… nog drie uur, nog een uur. Deze passages worden - naarmate de tijd tikt - steeds korter waardoor extra vaart en spanning ontstaat.  De lezer jakkert mee….

De structuur van het boek is helder. Er is afwisseling van locaties; de ene keer speelt het verhaal in Zweden, de andere keer verplaatst het decor zich naar de Verenigde Staten.  
Een verhaal staat of valt met karakters. De karakters van Roslund en Hellström leven.
De doodsangst van een ter dood veroordeelde delinquent is voelbaar en schokkend. Het taalgebruik past bij de vaart van het boek. Het is direct, betrekkelijk sober en vaak uitermate realistisch. Vooral Ewert blinkt uit door direct taalgebruik. Hij noemt de dingen bij hun naam en uit zijn emoties. Daarnaast dekken de emoties van andere personages situaties die voorbij komen. Hierdoor ontstaat herkenning en wordt een menselijke kant beklemtoond. De schrijvers spelen met de verwachtingen van de lezer. Dit komt tot een hoogtepunt door een geweldige plot die helemaal tot aan het eind van het boek wordt bewaard. De spanning stijgt tot een hoogtepunt en de lezer voelt als het ware dat de schrijvers nog iets zeer cruciaals in petto hebben.

Roslund & Hellström : Zweedse import, grote klasse.

 

 

 

 

De uitlevering