naar start | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z
Blik op het duister (2007) - Andrea Maria Schenkel *****

Heer, ontferm U over ons.
Christus, ontferm U over ons.
Heer, ontferm U over ons.
Christus, aanhoor ons.

Na het voorwoord van de verteller zijn dit de eerste regels uit Blik op het duister van Andrea Maria Schenkel. Zij won met dit boek in 2007 maar liefst drie belangrijke prijzen in Duitsland. Daarnaast stond ze maandenlang bovenaan de lijst van best verkochte boeken. Een droomdebuut voor deze auteur, de vrouw-van-de-dokter uit een onbekend plaatsje in Duitsland.

De verteller tekent getuigenissen op van mensen uit een klein dorp waar iets verschrikkelijks is gebeurd. Zelf kent de verteller het dorp van vroeger dat intussen bekend staat als ‘moorddorp’.  

Het boek telt slechts 127 bladzijden en Andrea Maria Schenkel is er in geslaagd om binnen deze marge een boeiend, spannend en aangrijpend verhaal te vertellen met meerdere lagen. Het verhaal over de misdaad staat naast een verhaal over goed en kwaad, over gezinsrelaties en over het ontredderde Duitsland van vlak na de Tweede Wereldoorlog.   

De structuur van het boek is bijzonder. De schrijfster geeft telkens het woord aan een betrokkene. Dat is de pastoor, de kruidenierster, de burgemeester of de dienstmeid. Zij vertellen hun versie van het verhaal. Wat zij gezien hebben en hoe zij denken of oordelen. Altijd zijn ze aangeslagen door het gruwelijke lot dat het dorp heeft getroffen. Zij waren erbij. De ene persoon dikt het aan, de andere houdt zich meer op de vlakte. Persoonlijkheden verschillen. Daarnaast is er een gewone verhaallijn. En : gebed.  
Het verhaal speelt zich af in het Duitsland van de jaren vijftig van de vorige eeuw. De sporen van verwoesting zijn merkbaar, ook in hoofden en harten van mensen. De plattelandsgemeenschap lijdt op haar eigen wijze aan de geschiedenis.

Anna Maria Schenkel roept  vanaf de eerste bladzijde een beklemmende sfeer op. De lezer weet dat er iets gruwelijks is gebeurd en wordt stapje voor stapje ingewijd in de details. Een politieman of commissaris is niet aanwezig in het verhaal. De lezer hoort de getuigenissen aan, schept een beeld of trekt conclusies.  
Geprevelde gebeden komen voorbij en beklemtonen de angst, de wanhoop en de roep om vergeving.   

Een scherp geschreven boek vol zeggingskracht en symboliek, voorzien van meerdere lagen. Het galmt na..... 
De auteur heeft inmiddels een volgend boek gepubliceerd dat opnieuw een bestseller is in Duitsland.
De laatste regels van Blik op het duister:

Christus, ontferm U over ons!
Heer, verhoor mijn gebed
En laat mijn roepen tot u komen!

Amen.
Bunker (2009) Andrea Maria Schenkel ****

Een jonge vrouw wordt overvallen en afgevoerd naar een verlaten molen. Ze wordt gevangen gehouden en weet niet wat de ontvoerder van haar wil.

Dit zijn de summiere gegevens over het jongste misdaadverhaal van de hand van de Duitse schrijfster Andrea Maria Schenkel. Met haar twee vorige boeken won ze beide keren de Duitse prijs voor de beste misdaadroman van dat jaar. Het waren opmerkelijke boeken. Compact, voorzien van weinig woorden en qua thema en opbouw opvallend binnen het genre van de misdaadliteratuur.

Dat is bij Bunker wederom het geval. Andrea Maria Schenkel schreef een boek dat bijna uitsluitend draait om de interactie tussen de ontvoerde vrouw en de kidnapper. Een speurder is niet aanwezig. Wel wordt in korte citaten vooruitgeblikt op de ontknoping. Dan is echter nog niet duidelijk wie bijvoorbeeld het slachtoffer is dat beschreven wordt op een operatietafel.

Het boek wisselt voortdurend van perspectief. De ene keer kijken we vanuit het slachtoffer, de andere keer vanuit de dader. Het lettertype wisselt, mede hierdoor wordt duidelijk wie het betreft.
In Bunker is sprake van een welhaast claustrofobische spanning. Doordat er weinig achtergrondperspectief is, gaat alle aandacht uit naar de gedachten en interacties van de personages.  Intense beschrijvingen van angst en woede worden afgewisseld en rollen worden omgedraaid.
De gedachten van een mens in nood, pogingen om een uitweg te zoeken en gewelddadige passages beroeren en verontrusten.

Het boek telt 120 bladzijden en deze worden volop benut. Over angst, gevangenschap, lijden en hoop op verlossing. Experimenteel. Opmerkelijk. Beklemmend.   

Blik op het duister