naar start | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z
Het kabinet van de familie Staal (2011) Yolanda Entius **** (Roman)
Verstikkende jeugd

Het kabinet van de familie Staal is geen misdaadroman. Echter, een opvoeding die zich kenmerkt door psychische terreur is eigenlijk ook misdaad. Over deze terreur en de gevolgen hiervan gaat dit boek.

Kobe is de vader van het gezin. Ze leven in welvaart. Hij heeft zijn leven lang hard gewerkt, drinkt en gokt niet en gaat niet naar de hoeren. Dat geeft hem rechten. Muis is zijn vrouw. Ze is bang voor haar man en heeft als dagtaak die angst over te brengen op de kinderen. Er zijn drie kinderen in het spel: Do, de oudste dochter, zij is de meest aangepaste, Ilse is de mooiste en de derde dochter heet (Pimpel)Mees. Zij is degene die het verhaal vertelt over de geschiedenis van dit gezin. Ooit was er nog een broertje. Zijn naam was Wurm. Hij is overleden.
Met name het leven in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw vormen het decor van dit familieverhaal.

Yolanda Entius vertelt de geschiedenis van dit gezin dat gedomineerd wordt door een grillige en onvoorspelbare vader. Een kleinerende man die zijn vrouw en kinderen in een keurslijf perst waarin angst en dwang tot aanpassing aan de orde van de dag zijn. Onvoorspelbaarheid van gedrag is terreur en maakt onzeker.
De kinderen worden groot en hebben schade opgelopen door de opvoeding. Elke dochter op een eigen manier. Yolanda Entius tipt mogelijke oorzaken aan maar duidt niet. Tussen de regels door krijgt de lezer summiere informatie over de dood van Wurm - het broertje-, over mogelijke oorzaken van het feit dat Ilse lijdt aan het leven en over de voorgeschiedenis van vader en moeder. Het grootste deel van het verhaal gaat over belevenissen tijdens de jeugdjaren. Over angstige en vernederende momenten maar ook over ogenschijnlijk vrolijke moment zoals vakanties in Italië. Daarnaast beschrijft Yolanda Entius de gevolgen van dit alles op volwassen leeftijd.

De dwang tot aanpassing, contactgestoordheid en angst zijn centrale thema's. Moeder Muis weet er alles van. De lezer krijgt sympathie voor deze vrouw die gebukt lijkt te gaan onder haar autoritaire en onvoorspelbare man. Maar gaandeweg het verhaal komen er toch twijfels over wie nu eigenlijk slachtoffer is?

Een knap gecomponeerd verhaal over een verstikkende jeugd die zijn sporen nalaat bij de kinderen. De fantasieën die hoofdpersoon Mees heeft over wraak zijn begrijpelijk en lijken soms werkelijkheid. Mees lijkt degene te zijn met de meeste veerkracht, de meest onaangepaste, de meest strijdlustige. De lotgevallen van Ilse – haar zus - zijn hartverscheurend.   

Een indrukwekkend, soms hartverscheurend verhaal over een Nederlandse familie waar - vanaf de buitenkant gezien - alles aan deugt. Maar dat in dit huis - onderhuids- een zwaar kruis gedragen wordt, is evident.
Over behoefte aan contact en onmacht tot contact. Over een moeder die moeder is voor haar man. Aangrijpend en boeiend. Vorm en inhoud dekken elkaar. Een boek dat blijft hangen en dat tot nadenken stemt.