naar start | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z | Meer over Henning Mankell
Het oog van de luipaard (2006) Henning Mankell
Bevlogen en actueel

Het oog van de luipaard is geschreven in 1990. Dit betekent dat de Wallander-serie toen nog geschreven moest worden.

Het verhaal speelt zich af in Zambia. Hans Olofson is de hoofdpersoon en zijn lotgevallen in Afrika worden afgewisseld met hoofdstukken waarin zijn jeugd in Zweden voorbij komt.
In Zweden maken we kennis met Hans’ alcoholische vader, zijn vriend Sture en niet te vergeten met Janine. Haar bijnaam luidt ´de Neusloze’, het gat tussen haar ogen vult ze op met een zakdoek. Hallelujaharry, een gedreven dominee heeft zich haar lot aangetrokken. Een bont gezelschap buitenstaanders waarvan Hans Olofson er één is. Door flashbacks naar zijn jeugd krijgt de lezer gaandeweg meer inzicht in de achtergronden van zijn vertrek naar Afrika. Pas tegen het eind van het boek is dit beeld compleet. Dan is ook zijn persoonlijke zoektocht voltooid.

Het overgrote deel van het verhaal speelt zich af in Afrika. Hans trekt in bij Judith en neemt na verloop van tijd de kippenfarm over. Een groot bedrijf met veel personeel waar Hans goed voor wil zorgen. Met zijn Zweedse bagage, normen en waarden is hij neergestreken in dit armoedige, hete land met zijn ongrijpbare bevolking. In wezen snapt hij weinig van de Afrikaanse mentaliteit. En nog minder van het primitieve bijgeloof dat hij wil uitbannen. Hij wil graag goed doen, maar zijn Europese bril speelt hem parten evenals de argwaan van de zwarte bevolking tegenover de blanke overheersers.
Het boek ademt de worsteling en de wil om een andere cultuur te doorgronden. Soms leidt dit tot komische en hilarische taferelen.
In Afrika blijkt corruptie overal aanwezig, voor geld is alles te koop. Het land lijdt onder blanke overheersing, opstand dreigt en de sfeer onder de blanke boeren wordt steeds grimmiger. Aanslagen vinden plaats, de hond van Hans wordt gespietst en zijn tong afgesneden. Hans sluit zich op, heeft aanvallen van malaria en koortsige dromen. Hij bewapent zich en ziet overal vijanden. Wantrouwen overheerst.

Het oog van de luipaard is meer een roman dan een misdaadroman. Een spannende roman. De spanning zit hem in de beschrijving van de lotgevallen van Hans Olofsen, het schetsen van dreiging en oproer en de toenemende escalatie van geweld en enkele wrede moorden.

Een bevlogen boek dat krachtige beelden oproept. In soms korte fragmenten pakt de schrijver vele thema’s bij de kop die hij grondig uitwerkt en toegankelijk opdient aan de lezer.
Daarnaast is het een verontrustend boek over een continent dat zucht onder zware lasten, rampspoed en armoe. Allesbehalve een geromantiseerd verhaal.
De schrijver legt haarscherp verschillen tussen de Afrikaanse en Europese mentaliteit bloot in dit bevlogen en geëngageerde verhaal waaruit veel liefde voor Afrika blijkt. Wederom een bewijs dat Henning Mankell een eersteklas verteller is.

Labyrint (2007) Henning Mankell ***
Staccato.

Henning Mankell rondde in februari 2000 het boek ‘Labyrint’ af. Aanvankelijk was het een script voor een t.v.-serie, maar naar aanleiding van een bezoek aan de filmset ontstond in zijn hoofd het idee voor een volwaardig boek dat hij vervolgens uitwerkte. Volgens de schrijver staan het boek en de serie op zichzelf. Het boek bestaat uit 6 delen en 243 paragrafen.

Hoofdpersoon uit ‘Labyrint’ is Louise Rehnström. Ze is officier van justitie en getrouwd met een wethouder. Op een dag wordt een schedel gevonden en al snel vermoedt men dat deze heeft toebehoord aan Bengt Ingemarsson. Hij was een prominent figuur die de gemeente kwam redden met wilde investeringsplannen. Op een dag verdween hij spoorloos, vele mensen die in hem geloofd hadden, bleken gedupeerden en waren hun geld kwijt. Zijn investeringsplannen waren ‘gebakken lucht’.
Louise is jong, ambitieus, hardnekkig en werkt hard. Ze zoekt en onderzoekt en tracht de onderste steen boven te krijgen. Haar moeder is dementerend en haar man ziet ze te weinig door zijn drukke werkzaamheden. Dit zet het huwelijk onder druk. Een persoonlijke verhaallijn vlecht zich door het boek.
In het voorwoord van ‘Labyrint’ vertelt Henning Mankell dat hij een boek wilde schrijven over de schandalige economische delicten die Zweden in de jaren negentig van de vorige eeuw teisterden. Zwart geld, fraudeteams, lege BV’s, belastingvlucht, de vrijemarktwerking, kleine vissen die uit het net gevist werden en grote haaien die ontkwamen. Kortom: corruptie in het Zweden van die tijd.
‘Labyrint’ is een verhaal over politiek, verteld in romanvorm en opgetekend in soms korte paragrafen.
Henning Mankell schrijft deze keer ‘staccato’. Soms korte zinnen en soms uiterst korte paragrafen. Dat is even wennen voor wie de verhalenverteller Mankell gewend is. In dit boek toont hij zich meer als scenarioschrijver. Deze stijl levert overigens ook een uiterst toegankelijk boek op dat vlot leest en waarin politieke en persoonlijke thema’s aangesneden worden. Maar de ontknoping is helaas teleurstellend.
Henning Mankell is echter een dermate goede schrijver dat ‘Labyrint’ een verdicht geschreven en pakkend verhaal is geworden over de tijdsgeest van zelfverrijking en gesjoemel gecombineerd met een persoonlijk verhaal.
Goed voor drie sterren.

Kennedy's brein (2007) - Henning Mankell ****

De realiteit en het open einde.   

Kennedy’s brein verscheen in 2005 in Zweden. Volgens een citaat uit het Zweedse ‘Aftonbladet’ is het de tot nu toe belangrijkste misdaadroman van Henning Mankell.
De omslag vertelt dat het hier niet om een Wallander-roman gaat. De laatste was ‘De jonge Wallander’ en is geschreven in 1999. Daarna volgde een misdaadroman met de dochter van Wallander – Linda – in de hoofdrol. Jaartal : 2002. Sindsdien heeft Henning Mankell niet stil gezeten en andere boeken geschreven. Ook  Afrika romans. Zijn naam blijft – op het terrein van misdaadromans – sterk gekoppeld aan Kurt Wallander. Voor de fans van Wallander is het goede nieuws dat Henning Mankell meer boeken wil schrijven met Kurt en/of Linda Wallander in de hoofdrol.
Kennedy’s brein’ is een op zichzelf staand verhaal.   

Louise Cantor is de hoofdpersoon. Ze is begin vijftig en archeologe. Haar leven heeft altijd in het teken gestaan van het rapen van scherven uit een ver verleden. Stukjes zoeken en daarvan gehelen maken. Ze komt terug van een onderzoek in Griekenland en wil op bezoek bij haar zoon Henrik in Zweden.  In zijn woning treft ze hem aan. Hij  is dood. Zelfmoord, zegt men. Louise is diep geschokt, de bodem onder haar bestaan verdwijnt. Henrik was haar enige zoon. Ze hield van zijn vader. Maar lang geleden verdween hij uit haar leven. De enige familie die rest is haar eigen oude vader. Louise gelooft niet dat Henrik zelfmoord heeft gepleegd.  Dat paste niet bij hem. Hij was een schandaal op het spoor en is vermoord. Dat is haar overtuiging. Ze gaat op zoek naar de vader van haar zoon om samen in de voetsporen van Henriks verleden te treden. Scherven verzamelen die misschien leiden tot inzicht in het geheel.

Kennedy’s brein vertoont verwantschap met de Afrika-boeken van Henning Mankell. Louise Cantor reist de wereld rond om meer te weten te komen over het leven van haar zoon. Een dichtbij verhaal gecombineerd met een veraf verhaal . Dichtbij is het verdriet en de rouw over haar zoon. Veraf is wat zich in Afrika voltrekt. Een continent met talloze Hiv-geïnfecteerden en doden als gevolg van Aids. Wie speelt smerige spelletjes ten koste van de Afrikaners? Hoe lopen de geldstromen? Veraf wordt dichtbij en omgekeerd.

Kennedy’s brein is een boek over rouw. De rouw van Louise Cantor over haar zoon, maar ook de rouw over de uitbuiting van Afrika. Een stadium van rouw is kwaadheid. Die boosheid brengt Henning Mankell over. Woede over westerse dominantie en het exploiteren van Afrika. Misstanden en doden als gevolg van Aids. De lezer proeft dit tussen de regels door maar ook in passages. Henning Mankell  woont gedurende een deel van  het jaar in Maputo /  Mozambique.  Hij verwoordt zijn betrokkenheid bij en zijn kennis van Afrika. Dit is te merken aan beschrijvingen van de couleur locale, de gewoontes en mentaliteit van de bevolking.  Lousie Cantor is een stem.   
Louise Cantor probeert het leven van haar zoon te reconstrueren. Dit stelt haar soms voor onaangename verrassingen. Ze dacht dat ze veel van hem wist, maar blijkt toch onwetend. Het misdaadverhaal brengt haar naar vele plekken op aarde. Van Zweden naar Spanje, naar Afrika en vice versa. Een hectische en rusteloze zoektocht.

Is het een spannende misdaadroman? Niet op de gebruikelijke manier. Het verhaal kent een open einde en dit wordt door Mankell in zijn nawoord toegelicht. In de loop van het verhaal wordt de keuze voor de titel duidelijk. En er zijn enkele vragen die blijven liggen. Bijvoorbeeld : hoe kwam Henrik zo rijk en wat was de reden dat Henrik voorwendde dat hij een zus had.
De ingrediënten van Kennedy’s brein zijn:  een indringend verhaal, aanklacht, bevlogenheid, compassie, scherpte, woede en veel wijsheid. Herkenbaar eigen :  Henning Mankell.

Hetoogvandeluipaard
Labyrint
Kennedysbrein