Het tweede boek uit de 'Wallander-reeks' begint met de vondst van een
vlot met twee dode mannen vlakbij Ystad, de woonplaats van Wallander.
Dit leidt er onder andere toe dat de politie van Ystad bezoek krijgt van
de immer rokende majoor Liepa uit de Letse hoofdstad Riga. In het politiebureau
levert de rokende majoor de nodige commotie op. Enige tijd later gaat
Wallander voor ondersteuning van een onderzoek door de Letse autoriteiten
naar Riga. De sfeer van deze hoofdstad met oude communistische kenmerken
wordt door Mankell beklemmend beschreven.
Als Wallander uiteindelijk nog eens
illegaal naar Riga afreist begint het meest spannende gedeelte van de
Honden van Riga. Bij de zoektocht naar de moordenaar ontmoet Wallander
Baiba Liepa en haar medestanders met hun politieke idealen. De strijd
van de 'honden' om de macht geeft een beeld van corruptie en machtswellust
in een ontredderde samenleving. Natuurlijk ontmoeten we ook weer de altijd
mopperende vader van Wallander, Bjork, Svedberg, Martinson, Ebba en de
andere collega's op het bureau.
Al met al een spannend boek dat ook
verhaalt over de spanningen in de Baltische staten rond 1990. En hierover
vertelt Mankell op een toegankelijke manier, zonder dat het te politiek
of saai wordt. Zeer spannend, soms ontroerend en goed gedocumenteerd. |
|
Dwaalsporen (2002) Henning Mankell
***** |
Dwaalsporen, van Henning Mankell speelt zich af tussen 21 juni en
8 juli 1994. Dat zijn 18 dagen. In deze ruim twee weken wordt het
Zuid-Zweedse stadje Ystad geteisterd door een ramp. Het begint met
een meisje dat zich in een bloeiende koolzaadakker in brand steekt,
terwijl heel Zweden in de ban is van de wereldkampioenschappen voetballen.
Zo niet commissaris Wallander. Hij werkt dag en nacht aan een zaak
die zich zo gruwelijk ontwikkelt dat hij hem nooit zal vergeten. De
vaart waarin gebeurtenissen elkaar opvolgen maakt dat het politieapparaat
geen adempauze gegund is. En dit brengt Mankell op mij als lezer ook
over; het boek moet uit...
Naast de verhaallijn van de misdaad
gebeurt er in deze 18 dagen in het privé-leven van Wallander
ook het nodige. Zijn vader heeft een crisis, de relatie met zijn dochter
is in ontwikkeling en zijn prille liefde voor Baiba Liepa loopt risico,s.
Dan zijn er nog andere spannende elementen: wie heeft de huissleutels
van Wallander gestolen? Kan Linda, Wallanders dochter, eigenlijk wel
vrij rondlopen in Ystad? Als lezer voel je een constante dreiging.
Je weet dingen die Wallander niet weet en dit maakt het extra spannend.Het
is wederom een lijvig boek: 538 bladzijden. Toch verveelt het geen
moment. En de ontknoping betekent dat je je afvraagt wie er nou eigenlijk
de echte slechteriken zijn.
Jammer dat uitgeverij De Geus
een fout heeft gemaakt bij de vertaling van de Wallander reeks. De
Vijfde Vrouw, is in 2001 vertaald, Dwaalsporen in 2002. In de oorspronkelijke
Zweedse versie is de volgorde net andersom. Voor wie de Wallander
reeks in de juiste volgorde wil lezen is dit misschien een handige
tip. Lees eerst Dwaalsporen. |
De vijfde vrouw (2002) Henning Mankell
****
Prima boek! Vier sterren
Op 8 februari 2003 komt Midzomermoord uit, het vervolg op De vijfde
vrouw. De Mankell-fan wacht in spanning af hoe het verder gaat met
Wallander, zijn leven en zijn werk.
De vijfde vrouw is wederom
een lijvig boek van 590 pagina's. Het landelijke stadje Ystad wordt
kort na de vorige seriemoordenaar weer opgeschrikt door enkele gruwelijke
moorden. Deze keer dragen ze een ritueel karakter en hebben een
symbolische betekenis De burgers voelen zich onveilig, raken op
drift en besluiten tot het oprichten van een burgerwacht. Dit heeft
de nodige gevolgen In feite gaat het boek ook over aangepaste buitenkanten
waarachter duistere geheimen schuilen. Niet alles is wat het lijkt,
als het vernis afgeschraapt is blijft er weinig moois over.
Zoals in alle Wallander boeken
krijg je ook in dit boek een beeld van de moderne Zweedse samenleving
met zijn verontrustende kanten zoals: geweld, wraak en onverdraagzaamheid.
We zien commissaris Wallander aan het werk. Zoals altijd onvermoeibaar
met steevast te weinig slaap. Gedegen politiewerk waarbinnen ook
fouten gemaakt worden. Een intuïtieve Wallander, bespiegelend
om de gebeurtenissen van alle kanten te kunnen bekijken. Nooit cynisch
overigens, er is een uitweg, hij zit niet bij de pakken neer en
blijft ijveren voor bestrijding van het onrecht.
De meeste tijd weet Mankell
mij als lezer te boeien, maar op ongeveer driekwart van het boek
vind ik het tempo traag worden. Daarna herstelt hij zich weer. Het
laatste deel had, wat mij betreft, ook korter gekund. Pluspunt van
dit boek is dat we een geëmotioneerde en kwetsbare Wallander
ontmoeten die getroffen is door persoonlijk verlies. Dit leidt tot
korte bespiegelingen - tussen al het werk door - over de zin van
het bestaan, de liefde en ouder worden. Alle boeken uit de Wallander-reeks
zijn verontrustend en zetten je aan het denken over goed en kwaad
en over hoe verdorven een samenleving kan zijn. Over normen en waarden,
gesproken. Prima boek! Vier sterren. |
|
Midzomermoord (2003) Henning Mankell *****
Spannend
is dit boek!
'Op woensdag 7 augustus 1996 kwam Kurt Wallander bijna om bij een
auto-ongeluk iets ten oosten van Ystad'. 'De nacht van 8 op 9 augustus
werd een van de langste in Kurt Wallanders leven'.
Twee zinnen uit Midzomermoord, die karakteristiek zijn en de spanning
opvoeren. Want spannend is dit boek! Nu zijn het 602 bladzijden. De
vorige twee boeken uit deze serie telden respectievelijk 539 en 590
pagina's. De klant in de boekhandel zal hier misschien door afgeschrikt
worden. Maar dat is echt niet nodig. Het verhaal leest weer als een
trein, het is erg toegankelijk en de korte zinnen die Mankell maakt,
leveren 'vaart' op.
Svedberg, een collega van Wallander
wordt vermoord. Ook vindt men drie dode jonge mensen, neergezet in
een soort tableau-vivant. Achter een goede verhaallijn zit weer het
verhaal van Wallander. Tot zijn verbazing hoort hij dat Svedberg hem
als zijn beste vriend beschouwde. Dit stemt hem extra tot nadenken
over leven, dood, verleden en eenzaamheid. Daarnaast tobt hij nu echt
met zijn gezondheid. En natuurlijk weer de context van de Zweedse
samenleving met alle problemen. Voor mij bepalen deze drie elementen
de kracht van de Wallanderreeks: een spannend verhaal, goed uitgewerkte
personages die levensecht zijn en een beschrijving van een samenleving
die herkenbaar is. Het vervolg op Midzomermoord verschijnt in 2004
bij 'de Geus'. In de Duitse vertaling telt dit boek 574 bladzijden.
Ik ben benieuwd hoeveel dat er in de Nederlandse versie zullen zijn. |
De blinde muur (2004) Henning Mankell ****
Iets
anders stond op het punt te beginnen
De blinde muur van Henning Mankell is geschreven in 1998. In het
licht van het centrale thema van dit boek ‘computermisdaad’
is dit een interessant gegeven. Er wordt een dode gevonden bij een
pinautomaat. Een taxichauffeur wordt vermoord door twee jonge meiden.
Dit alles speelt zich af in en rond Ystad. Het bekende team van
Wallander moet aan de slag. Al snel wordt duidelijk dat de computer
een centrale rol speelt in dit verhaal. Wallander voelt zich een
leek op dit gebied en moet een beroep doen op zijn omgeving waaronder
een hacker en zijn jongere collega.
De blinde muur is weer een
echte Wallander. Een dik boek van ongeveer 600 bladzijden dat gemakkelijk
leest en vaak spannend is. Mankell zet de lezer vele malen op het
verkeerde been en er zijn verschillende plotwendingen. De lezer
weet soms feiten die Wallander niet weet en dit verhoogt de spanning.
Ook staat de menselijkheid van de inspecteur weer op de voorgrond.
Je maakt zijn beslommeringen mee, zijn mopperigheid, zijn volhardendheid,
het gebrek aan slaap en zijn overpeinzingen.
Soms zijn de zinnen kort en
de dialogen snel. Ik heb de indruk dat dit in de loop van de reeks
toegenomen is. Dit levert versnellingen op in het verhaal. De plaats,
de tijd, de omgeving, het weer, alledaagse gebeurtenissen en menselijke
onhebbelijkheden worden consequent ingebracht in het verhaal. Hierdoor
ontstaat een context van het gewone dagelijkse leven. Dit staat
in schril contrast met de gruwelijke misdaden. Soms levert dit een
soort ‘vervreemding’ op. In dit boek wordt - meer dan
voorheen - teruggegrepen op eerdere boeken uit de reeks. ‘Je
kunt een oude hond geen nieuwe kunstjes leren’, denkt Wallander.
Deze uitspraak staat symbool voor het afgeven van het stokje en
de opvolging door een nieuwe generatie.
Iets was voorbij.
Iets anders stond op het punt te beginnen.
Een paar kritiekpunten. Wallander
komt te gemakkelijk weg met de aanslagen. En soms vervalt hij in
herhaling wat bespiegelingen betreft. Dit achtste boek is het sluitstuk
van de reeks. De negende grijpt terug in de tijd. Al met al een
waardig slot van een gedenkwaardige reeks boeken.
Nieuwe tijden breken aan. |
|
Het graf (2004) Henning Mankell ***
Geslaagd
geschenk
‘Het graf’ dateert uit 2004. Dat betekent dat dit verhaal
nog niet eerder in boekvorm is verschenen. Ook niet als een verhaal
uit het laatste en negende boek van de Wallander-reeks (De jonge
Wallander). Voor de Nederlandse lezers zal het een verrassing zijn
dat Linda Wallander samenwerkt met haar vader Kurt. Ook Stefan Lindman
komt in dit boek voor. Hij is een hoofdpersoon uit een ander boek
van Mankell ‘De terugkeer van de dansleraar.’
Wallander heeft al geruime
tijd de grote wens om een huis te kopen op het platteland. Ook wil
hij een hond. En het allerliefst ook een relatie met een vrouw.
Maar het wil allemaal niet echt lukken. Als collega Martinson een
tip heeft voor een huis dat hem zou kunnen bevallen, besluit Wallander
eens een kijkje nemen. Terwijl hij rondloopt in de tuin struikelt
hij over iets. Later vraagt hij zich af wat dit geweest is en gaat
terug. Dan vindt hij een vergane mensenhand. Van wie is deze hand?
En waar is de rest van het skelet? Dit is het begin van een onderzoek
dat zich moet concentreren op gegevens van tientallen jaren geleden.
Dat valt niet altijd mee, want de feiten van vroeger liggen niet
altijd voor het oprapen.
Tijdens deze speurtocht zijn
we weer te gast in Ystad. De bekende personages uit de Wallander
serie komen voorbij. En de sfeer is herkenbaar ‘Wallander’
- mijmerend, soms slecht gehumeurd, een beetje somber en altijd
gedreven. De couleur-locale is weer zeer herkenbaar en Linda moppert
nog steeds op haar vader. Kortom: de hand van Mankell is aanwezig.
Ik heb het verhaal met plezier
gelezen. Als geschenk is het goed gekozen. Natuurlijk kan het niet
tippen aan een uitgewerkt Wallander verhaal van pakweg 500 pagina’s.
Maar een kniesoor die daarop let. Op een bepaalde zin in het boek
heb ik een tijdje zitten turen. Wallander vraagt aan een 86-jarige
man of zijn vader nog leeft. Doe je dat? Voor de zekerheid moet
je het misschien toch wel vragen? Misschien wordt dit verhaal wel
verfilmd in het kader van het grote filmproject dat op stapel staat.
Wie weet.. |
De jonge Wallander (2004) Henning Mankell
****
Een
sterk uitroepteken
De jonge Wallander is het laatste boek uit de Wallander-serie van
Henning Mankell. Het boek bevat vijf verhalen en een voorwoord. In
dit voorwoord geeft de auteur een toelichting op het ‘waarom’
van dit boek. Tijdens het schrijven van de reeks ontstonden verhalen
in zijn hoofd over hoe het Kurt Wallander – de hoofdpersoon
– verging tijdens zijn jonge jaren. Bovendien kreeg hij veel
vragen van geïnteresseerde lezers over de jonge Wallander. Als
antwoord besloot Mankell vijf verhalen te publiceren die zich afspelen
voordat Kurt Wallander op de begindatum van de serie - 8 januari 1990
- uit zijn bed wordt gebeld vanwege een moord.
Het boek bevat
vijf verhalen. Het eerste verhaal kenmerkt zich voor mij door een
soort onderkoelde humor. Wallander heeft verkering met Mona, maar
houdt zich niet aan de afspraken als er werk aan de winkel is. Het
lijkt wel alsof hij voortdurend het noodlot tart. Dit moet ooit fout
gaan! Een andere oude bekende die we tegenkomen is de oude vader van
Wallander. Een plezierig weerzien. Even eigenzinnig als altijd, mopperend
op zijn zoon en druk in de weer met zijn schilderijen. Ook hier komen
geestige passages voorbij, met name in het verhaal ‘De piramide’.
Daarnaast kenmerkt
ook dit boek zich door ouderwets speurwerk. Veel logisch denken, sporen
volgen en dwaalsporen uiteindelijk terzijde schuiven. Hard werken
met niet altijd het gewenste resultaat, een overeenkomst met het gewone
leven. En ook nu wordt de lezer deelgenoot van de dagelijkse beslommeringen
van Wallander. Het dagelijkse ritme, de seizoenen, kleine zorgen,
grote zorgen, nadenken over het leven en de tijdsgeest binnen een
samenleving die zorgen baart. Actueel en herkenbaar in het Nederland
van 2004.
De verhalen lezen
weer uitermate plezierig en zijn boeiend zonder dat de auteur veel
spektakel hoeft te lanceren. Henning Mankell is een begenadigd schrijver
en dat wordt in dit boek wederom duidelijk.
Zijn alle verhalen even sterk? Nee, dat niet. Ik vond het tweede verhaal
het minst overtuigend. Maar de rest mag er wezen. Een afgerond kort
verhaal schrijven is een kunst op zich en in dit boek laat de auteur
zien dat hij ook dit vak beheerst. Al met al een waardige afsluiting
van de reeks. Mankell wilde met dit boek een uitroepteken plaatsen
na de punt die reeds gezet was achter de serie. Dat is gelukt.
Een sterk uitroepteken.
|
|
De terugkeer van de dansleraar (2005)
Henning Mankell *****
Klasse
‘Mankells eerste grote misdaadroman na de Inspecteur Wallander-reeks’,
zo wordt gemeld op de achterkant van De terugkeer van de dansleraar.
Na de 9-delige serie met inspecteur Kurt Wallander is een nieuwe periode
aangebroken met een nieuwe hoofdpersoon. Grappig detail is dat ergens
in ‘De dansleraar’ een verwijzing zit naar een boek uit
de Wallander-reeks. Interessant gegeven is dat het verhaal zich deze
keer afspeelt op de geboortegrond van schrijver Henning Mankell.
Stefan Lindman
is de hoofdpersoon. Hij is 37 jaar en werkzaam bij de politie. Op
een dag krijgt hij de uitslag dat hij kanker heeft. Hij gaat met ziekteverlof
en moet circa 2 weken wachten voordat de bestraling begint. In de
krant leest hij dat een gepensioneerde ex-collega is vermoord in Noord-Zweden.
Stefan loopt met zijn ziel onder de arm, weet niet goed hoe hij de
twee weken tot de behandeling moet overbruggen en besluit te vertrekken
naar het gebied van zijn vermoorde ex-collega genaamd 'Molin'. Deze
was ooit een soort mentor die Stefan de kneepjes van het politievak
heeft bijgebracht. Sinds zijn pensionering woonde hij erg afgelegen
op een boerderij. Daar is hij als het ware afgeslacht. Stefan Lindman
was altijd al van mening dat Molin angst met zich meedroeg. Stefan
zelf vindt doodsangst op zijn weg sinds hij weet dat hij kanker heeft.
Aangekomen in het Noord-Zweedse Härjedalen gaat hij naar het
huis van Molin. Daar treft hij de resten aan van een bloederige slachtpartij.
Op de vloer bevinden zich merkwaardige voetsporen. Het zijn de basispassen
van de tango…..
Stefan Lindman
is weliswaar een nieuw gezicht, maar de hand van schrijver Henning
Mankell is duidelijk aanwezig. Herkenbaar zijn : de schrijfstijl,
de sfeer, de beschrijvingen van de omgeving, de opbouw van het verhaal
en de gruwelijke moorden. Stefan lijkt een beetje op Kurt Wallander.
Het is geen vrolijke man en de wetenschap dat hij kanker heeft, maakt
dat zijn gedachten voortdurend in deze richting afdwalen. Dat doet
Henning Mankell overigens briljant. In het verhaal vormen ze een rode
draad. Soms zijn ze dermate hypochondrisch dat het enigszins komisch
wordt. Er zijn meer luchtige noten in dit boek. Zoals de persoon van
Guiseppe Larsson, een inspecteur in het gebied waar Molin vermoord
is. Hij lijkt een tegenpool van Stefan Lindman en zijn bijzondere
voornaam roept bij menigeen vragen op.
De terugkeer van
de dansleraar is een indrukwekkend boek. Henning Mankell is een meesterlijke
verteller en bewijst dit wederom. Er zitten meerdere lagen in het
boek en het thema ‘angst’ is prachtig uitgewerkt. Het
verhaal is spannend, leest soepel, is verrassend en ontroert. Personages
komen tot leven, omgeving en context krijgen beeldend gestalte. Zoals
altijd belicht Mankell, naast het misdaadverhaal, een maatschappelijk
thema tegen een historische context. Deze keer is dat een deel van
de Zweeds-Duitse geschiedenis ten tijde van nazi-Duitsland.
Zijn er nog minpunten?
Misschien is de besluiteloosheid van Stefan Lindman over al dan niet
vertrekken en toch blijven een beetje teveel aangedikt. Maar dit valt
voor mij in het niet bij wat dit boek voor de rest te bieden heeft.
Namelijk: spanning, een prachtige schrijfstijl en een goed gecomponeerd
en ontroerend verhaal over een maatschappelijk fenomeen dat telkens
weer de kop opsteekt.
De Duitse lezers hebben Henning Mankell in 2003 voor dit boek beloond
met de ‘Bücherpreis’. Gelijk hebben ze! |
|
|