Misdaadromans

(persbericht uitgeverij De Fontein e.a.)

Op zondag 29 augustus is, na een kortstondig ziekbed, schrijver en oud-rechercheur Albert Cornelis (Appie) Baantjer overleden. Appie Baantjer was 86 jaar.

Appie Baantjer werd geboren in het vissersdorp Urk (16 september 1923) en werkte bijna veertig jaar bij de Amsterdamse politie, eerst als politieagent en vervolgens als rechercheur. Grote bekendheid verwierf hij als schrijver van ruim tachtig misdaadromans. Baantjer behoort tot de populairste schrijvers die Nederland kent. Met de misdaadverhalen van zijn alter ego ‘De Cock, met Cee-oo-cee-kaa’ verraste hij elk jaar zijn grote schare fans. Meer dan zeven miljoen exemplaren werden van zijn ‘De Cockjes’ verkocht. Daarnaast schreef hij korte verhalen en columns voor uiteenlopende kranten en tijdschriften.

In het najaar van 1945 ontmoette Appie de 17-jarige Marretje van der Vaart. Na zeven jaar verkering trouwden ze op 3 december 1952. Het echtpaar bleef kinderloos. Zestig jaar lang deelden Marretje en Appie lief en leed. Marretje steunde Appie, las de eerste versies van zijn boeken en voorzag ze van commentaar, maar bleef haar leven lang op de achtergrond.

Baantjers eerste verhaal 5 x 8... grijpt in verscheen in 1959. Rechercheur De Cock dook voor het eerst op in Een strop voor Bobby en De Moord op Anna Bentveld, maar kreeg zijn definitieve karakter in De Cock en de wurger op zondag, een detective die in 1965 bij Uitgeverij de Arbeiderspers verscheen.

Vanaf 1974 was De Fontein de uitgever van Baantjers. Afgesproken werd dat hij elk jaar een boek zou schrijven.

Vanaf 1995 kon niemand in Nederland meer om de naam Baantjer heen. Op initiatief van Wim Hazeu, zijn uitgever vanaf 1981, werd televisieproducent en regisseur Peter Römer benaderd en ging de succesvolle tv-serie Baantjer van start. Piet Römer geeft daarin op onovertroffen wijze rechercheur De Cock gestalte: een wat gezette, oudere heer met een verfomfaaide regenjas aan en vilten hoedje op, werkzaam op het bureau aan de Warmoesstraat, wars van gezag, maar met een groot hart voor de medemens.

Toen in april 2007 Marretje kwam te overlijden, betekende dat een ommekeer in Appie’s leven. Zijn drukke sociale bestaan veranderde op slag en hij besloot dat De Cock en de dood in gebed, de zeventigste De Cock, zijn laatste boek zou worden. Later dat jaar bleek ook dat de dood van Marretje en het drukke leven dat Baantjer leidde fysiek hun tol hadden geëist. In 2008 werd hartfalen geconstateerd. Appie had de gave zijn levensritme aan zijn hart aan te passen.

Tot eenieders verrassing werkte hij echter het afgelopen jaar met veel energie aan nieuwe projecten met co-auteurs, waaronder de boeken die hij samen schreef met oud-collega Simon de Waal. Daarnaast begon hij bij uitgeverij De Fontein, in samenwerking met journalist Ed van Eeden en natuurlijk zijn redacteur Maran Olthoff, de nieuwe reeks Baantjer Inc., over de jonge Hendrick Zijlstra, neef van De Cock. De naam Baantjer Inc. werd door Appie zelf bedacht. Bij wijze van eerbetoon aan zijn overleden vrouw gaf hij de echtgenote van De Cock, die in alle romans naamloos was gebleven, de naam Marretje.

Café Heffer in de Amsterdamse Warmoesstraat is een museumcafé met allerlei Baantjerattributen. Het museum ligt vlak bij het voormalige politiebureau Warmoesstraat waar de oud-rechercheur jaren heeft gewerkt en de inspiratie voor zijn boeken opdeed. Café Heffer blijft een kroeg, maar op de benedenverdieping is een permanente Baantjertentoonstelling ingericht. Voor het museum hoeft geen entree worden betaald en de tap is gewoon geopend. Er is een replica van de bar waaraan rechercheur De Cock en zijn assistent Vledder geregeld een alcoholische versnapering namen in de populaire tv-serie Baantjer. Appie Baantjer heeft veel spullen uit zijn privécollectie afgestaan aan het museum zoals foto's van de schrijver en eerste drukken van zijn boeken.