Paul Murray - Skippy tussen de sterren (roman) ***** (vertaling Dirk-Jan Arensman)
Als een warme trui

Seabrook College in Ierland. Een van de hormonen gonzende jongsschool nog geleid door paters. Ontmoet in Skippy tussen de sterren de leraar Frans, pater Green, een man op het sadistische af,  Howard the coward (Howard de lafferd bekt toch niet zo lekker), jaren terug zelf leerling op Seabrook, nu leraar geschiedenis geworden, en de automator niet te vergeten, geen lid van de broederschap maar stevig op weg te macht op Seabrook te grijpen. Maar maak zeker ook kennis met de leerlingen: Daniel ‘Skippy’ Juster, aan een andere wereld gekluisterd op zijn spelcomputer en hopeloos verliefd, Ruprecht Van Doren, Skippy’s dikke, geniale kamergenoot, Mario, wiens obsessie met seks uitermate vermoeiend zou worden ware het niet dat het hilarische slaapzaalscène’s oplevert, en Carl, de gemene beginnende drugsdealer van de school.

Op het oog lijken de leerlingen karikaturen, en zo schetst Murray ze ook. Maar hun karakters gaan dieper. Murray treft de pubers in het hart, en tekent als het ware hun zoektocht naar een houding. De dealende Carl meet zich een harde, gemene houding aan, lijkt niet beter te weten, maar hij wil eigenlijk ook alleen maar graag gezien worden door iemand. Vertwijfeling ontkomt ook Daniel ‘Skippy’ zelf niet, het naastgelegen meisjesinternaat huisvest femme fatale in de dop, en ook zijn grote liefde Lori Wakeman. Een fling, een verliefdheid van korte duur, want een dramatische gebeurtenis zet alles op z’n kop.

OK. Komt-ie: Skippy dies. En wel al in de proloog. Op theatrale wijze zoals het een verlegen, en vooral vertwijfelde puber betaamt. Met de frambozenvulling uit zijn donut weet hij nog zijn laatste woorden te schrijven: 'ZEG ’T LORI'.

Na de dramatische proloog keert Murray terug om Daniels laatste semester op Seabrook College te beschrijven. Tot het tweede deel – Hartland getiteld – dan eindigt met het onontkoombare, Skippy dies. Spookland beschrijft dan de laatste maanden van het herfstsemester op Seabrook College. Maanden die Daniel zelf – gelukkig misschien – niet meer mee hoeft te maken. Worstelend proberen de achtergelatenen hun leven op te pakken. Als een spiegel van de moderne maatschappij, staan zij alleen tussen de brokstukken. Schrijnend is het laatste wapenfeit van de aan desillusie ten onder gaande Ruprecht: oude folklore en metafysica tartend probeert hij Skippy nog één maal te spreken…

Murray tekent de weerslag van Skippy’s sterven op zijn klasgenoten letterlijk uit en beschrijft haast terloops de slag ( of: het onbegrip) tussen de generaties feilloos. Met evenveel literair talent betreedt hij de puberwereld en de omgeving van de paters. De archaïsche taal in de scènes rond pater Green staat in scherp contrast met het simplistische rond Carl. Zo schept Murray niet alleen een personage, maar ook een linguïstische profiel. Blijkbaar heeft Paul Murray zich in deze lijvige roman geen grenzen toegekend en zich uitgeleefd – literair en inhoudelijk. Vol vertrouwen schrijft hij over kwantumfysica, spelcomputers, Ierse folklore, dealen, generaties, seksualiteit, vergeten soldaten uit de Eerste Wereldoorlog en weet Robert Frosts ‘Road not taken’ krankzinnig dubbelzinnig uit te leggen.

En de lezer kruipt ondertussen in dit breiwerk als ware het een warme trui, want Murray neemt de lezer onherroepelijk mee terug naar zijn eigen middelbare-schooltijd, zijn eigen puberjaren. De eerste verliefdheid en de eerste kus, die ene leraar. Doldwaas enthousiasme en grote twijfels en angsten in Skippy tussen de sterren.