Jakob Arjouni - Kemal Kayankaya (2010) ***

Frankfurt jaren 80 van de vorige eeuw. Dit is het werkterrein van privédetective Kemal Kayankaya. Met zijn Oriëntaalse uiterlijk en zijn Turkse naam wekt hij zowel wantrouwen als waardering.
“Privédetective en Turk. En dat moet ik geloven?”
Arjouni speelt in die jaren 80 met de reacties op iemand die niet is wat hij lijkt. Het is in deze wereld - de onderkant van de Frankfurter samenleving - waar Kayankaya zijn werk doet. Arjouni houdt zo - subtiel - de, toen nog, West-Duitse samenleving een spiegel voor. Is het nog verbazend dat Van harte, Turk! In ’85 de Duitse bestsellerlijsten bestormde?

De vier Kayankaya-detectives, nu gebundeld, volgen allen hetzelfde stramien. Arjouni en Kayankaya schuwen de zware (en actuele) thema’s niet: Drugshandel in Van harte, Turk!, milieuvervuiling in Meer bier, mensensmokkel in Een man, een moord en in het recente Kismet is de macht en reikwijdte van de Balkanmaffia in het post-koudeoorlogstijdperk de centrale pijler. Kayankaya stort zich op elke zaak en toont zich vaker een privédetective met ballen dan met gezond verstand. Verwacht geen doorvlochten mysteries, Kayankaya’s zaken zijn redelijk recht-toe-recht-aan.

Arjouni’s detectives moeten dan ook vooral geroemd worden vanwege de West-Duitse sfeer uit de jaren tachtig en negentig. En natuurlijk om de persoon Kemal Kayankaya die zijn neus stopt in zaken waar hij nu net zijn neus niét in moet stoppen. Met een grote bek, een flinke mep en lak aan autoriteiten lost hij zijn zaken op en loopt ook zelf vaak tegen een klap. Juist deze rauwe kant van de kettingrokende en zuipende privédetective in de hoerige stationsbuurt van Frankfurt maakt de verhalen levendig en een verademing binnen de toch zware thematiek.