Meeslepend verhaal
Wat een domme zet van de hertog van Bellegarde,
die herfstige dag in 1590. Waarom moest hij zo nodig tegen de Franse
koning opscheppen over zijn nieuwste verovering, de bevallige Gabriëlle
d’Estrées?
Hendrik van Navarra, al jaren in bloedige
godsdienstoorlogen gewikkeld en al vaak om politieke redenen van
religie veranderd, staat bekend om zijn libido. Bellegardes verhalen
maken hem lekker en hij snakt ernaar die zeventienjarige met eigen
ogen te zien. Resultaat: Gabriëlle is de volgende negen jaar
zijn minnares. In die tijd baart ze minstens twee zonen en een dochter.
Vlak voor Hendrik met haar zou trouwen sterft ze door vreselijke
krampen. Op dat moment is ze zeven maanden zwanger.
Is Gabriëlle vermoord en zo ja, door wie? Zit hiervoor in het
schilderij ‘Gabriëlle d’Estrées en één
van haar zusters’ (zie cover) een aanwijzing verborgen? Die
vragen houden Andreas Michelis, docent Amerikaanse literatuur, al
bezig sinds het schilderij voor de eerste keer zijn aandacht trok
in het Louvre. Zijn vriend bezorgt hem een oud manuscript dat een
nieuw licht zou kunnen werpen op deze zaak. Michelis begint verwoed
te lezen en als lezer lees je gewoon mee.
Daardoor beland je het grootste deel van De hand van de schilder
in de zestiende eeuw. Dat historische verhaal begint met het einde,
namelijk de afgrijselijke dood van Gabriëlle en geeft daarna
heel fragmentarisch inzicht in die dood.
Ook het levensverhaal van
de anonieme schilder van ‘Gabriëlle d’Estrées
en één van haar zusters’ ziet in stukjes en
brokjes het licht.
Zijn verhaal en dat van Gabriëlle komen
samen als hij probeert om in haar gunst te komen. Dat lukt en hij
mag voor haar een schilderij maken dat hem erg vreemd en mysterieus
overkomt. Uiteindelijk doet hij, in de zestiende eeuw, hetzelfde
als Michelis in de eenentwintigste: hij probeert het mysterie achter
zijn eigen creatie bloot te leggen.
Wat volgt is een vrij eenvoudige plot die Fleischhauer behoorlijk
ingewikkeld brengt.
Hoofdoorzaak zijn de onlogische stappen in de
chronologie. Door het lukraak heen en weer gaan in de tijd krijg
je als lezer stukken tekst te verwerken waarvan je op dat moment
bijna geen notie hebt waarover het gaat.
Je zou op die chaos kunnen afknappen, ware het niet dat Fleischhauer
de kunst van iets meeslepend vertellen verstaat. De beschrijvingen
van de chirurgische ingrepen uit die tijd laten je griezelen. Je
leeft echt mee met de lotgevallen van de anonieme schilder, die
niet zo’n leuke jeugd meemaakte. De liefde tussen de koning
en Gabriëlle lijkt oprecht, maar wat betekenen gevoelens als
het belang van een heel land op het spel staat? En zit er echt zoveel
verborgen in één schilderij?
Het einde van het boek is onnodig lang uitgesponnen. Dan komt de
hedendaagse docent weer in beeld die antwoorden op zijn vragen gaat
zoeken in verschillende bronnen en daar literatuurkritiek bij formuleert.
Dat is op dat moment niet meer zo boeiend, dan wil je alleen nog
maar weten of Gabriëlle nu vermoord is, of niet. |