Historische intriges en levensechte
karakters |
Menselijke relaties, de historische context van de eerste wereldoorlog
en thrillerachtige intriges: ziehier de ingrediënten van Belegerd
verleden.
Staf Schoeters mixt ze tot een spannend, vlot en bijwijlen grappig
verhaal, dat de auteur zelf
“een historische intrigeroman” noemt. Wat mij betreft
was dit boek geheel terecht genomineerd voor de Hercules Poirotprijs.
Verteller van 'Belegerd verleden'
is de hedendaagse Duitse historicus Jörgen Bayens.
Jörgen moet afrekenen met een persoonlijke tragedie en denkt
dat inzicht in het verleden hem daarbij kan helpen. Daarom probeert
hij aan de hand van dagboeken, foto’s, mondelinge overlevering
en andere bronnen zijn Vlaamse roots bloot te leggen. De vorderingen
van zijn onderzoek vertelt hij aan zijn Vlaamse vriendin Finne.
Met dit procédé wisselt Schoeters heden en verleden
af, de bronnen uit het verleden, Finnes commentaar in het heden.
De bronnen uit het verleden brengen de lezer onder andere naar Antwerpen,
naar de eerste maanden van de eerste wereldoorlog.
Duitsers of mensen met een Duitse naam moeten de stad halsoverkop
verlaten, verhalen over Duitse gruweldaden in andere steden houden
de Antwerpenaars in de ban, tegelijkertijd is er het optimisme dat
deze oorlog niet lang zal duren.
Hoofdpersoon in het verhaal
is Maria Bayens, een jonge zakenvrouw avant la lettre die samen
met haar vader Hotel St.-Antoine uitbaat. Het hotel herbergt niet
alleen een bont diplomatiek gezelschap, maar ook de Ierse fotograaf,
Donald Maupin en een Amerikaans sterreporter, Eugene Rawlins. Donald
en Eugene zijn de andere hoofdpersonen uit het boek.
We krijgen de oorlog door hun ogen te zien, vooral via Donalds dagboek
en het commentaar dat hij geeft bij zijn foto’s. De beschrijvingen
van de oorlogsellende zijn vaak hallucinant.
Daarnaast ruimt Schoeters
veel plaats in voor de complexe relatie tussen de Ier en de Amerikaan.
De laatste beweegt zich als een bizon door het slagveld en daar
heeft de gevoelige Ier het erg moeilijk mee. Nog moeilijker wordt
het als ze allebei een relatie beginnen met Maria. Hun driehoeksverhouding
bevat de kiem tot verraad en moord.
In het heden levert Finne commentaar bij het verleden. Ze is niet
wild van Jörgens opportunistische grootmoeder, maar heeft wel
veel bewondering voor de gedrevenheid van een Donald Maupin of een
Duitse zeppelinpiloot die even langszij komt. Dat is nog een ander
charmant trekje van dit boek, de vele historische figuren en gebeurtenissen
die Schoeters de revue laat passeren. Zoals de Duitse man die begeesterd
raakt door de Zeppelin. Hij wil er technisch alles van weten, volgt
opleidingen en behoort al snel tot het kruim onder de ‘luchtschepen-bevelvoerders’,
maar tegelijkertijd beseft hij dat het waanzin is om met een Zeppelin
bombardementen te gaan uitvoeren. Of het atelier van de bekende
Oostendse kunstenaar James Ensor, waar onze Ierse fotograaf een
gelijkenis ziet tussen de ‘Maskers’ en de gezichten
van de vele vluchtelingen. Zelfs Winston Churchill wordt ten tonele
gevoerd. Dat levert een erg humoristische scène op, die trouwens
niet de enige is, want ook dat is een pluspunt van dit boek.
Kortom, ik heb dit boek met
plezier gelezen. Schoeters is er met verve in gelukt om levensechte
karakters tegen een gedegen historische achtergrond te plaatsen. |