Doorheen haar oeuvre werd Sarah Waters een begrip bij liefhebbers van sterk verhalende romans. Haar boeken wonnen diverse prijzen en zowel Vingervlug als De nachtwacht kwamen op de shortlist van de Man Booker Prize en de Orange Prize terecht.  Vingervlug won de Ellis Peters Dagger Award voor beste historische misdaadroman. Dit boek werd, net als Fluwelen begeerte en Affiniteit, bewerkt voor televisie. Sinds kort ligt Waters’ nieuwste boek in de boekhandel, De kleine vreemdeling. Anders dan in de vorige vier spelen deze keer geen lesbiennes mee.

De kleine vreemdeling speelt zich af op het platteland van Warwickshire en begint op een stoffige zondag in een naoorlogse zomer. Dokter Faraday wordt naar Hundreds Hall geroepen omdat de dienstmeid ziek is. Faraday herinnert zich Hundreds Hall van toen hij een kleine jongen was. Hij bracht het landgoed destijds een bezoek, zijn moeder werkte er nog als kindermeisje. In zijn herinnering is het een glorieus oord, een schitterend gebouw omringd door prachtige tuinen. De tijd deed Hundreds Hall en zijn bewoners echter geen goed. Het landgoed is in verval, net zoals de familie die er woont, moeder Ayres, zoon Rod en dochter Caroline.
Vanaf dat allereerste bezoek van Faraday aan Hundreds Hall intrigeert Sarah Waters de lezer door de personages. Er is de dokter, zoon van eenvoudige mensen die zichzelf alles ontzegden om hun zoon te laten studeren. Diep in zijn hart kijkt hij nog steeds op naar familie Ayres en vindt hij het moeilijk te geloven dat ze hem niet alleen als dokter maar ook als gast verwelkomen in hun huis. Rod Ayres kwam ernstig gekwetst terug van het front. De verantwoordelijkheid voor het landgoed groeit hem stilaan boven het hoofd en drijft hem tot waanzin. Caroline Ayres werd in de oorlog een zelfstandige vrouw maar de toestand van haar broer dwong haar terug te keren naar Hundreds Hall. Ze is een intelligente en sterke jonge vrouw, maar verschrikkelijk lelijk. Het contrast met haar moeder, nog steeds een schoonheid, is groot.
Als dokter Faraday de steun en toeverlaat wordt van de familie, groeit er genegenheid tussen Faraday en Caroline. Het verschil tussen hen is dat Caroline een hekel heeft aan Hundreds Hall, het huis benauwt haar en geeft haar het gevoel dat het uit is op de ondergang van de familie, terwijl Faraday gek is op het huis. Je zou bijna kunnen spreken van een driehoeksrelatie, waar Hundreds Hall de derde betrokkene speelt. Er hangt iets mysterieus over het huis, iets spookachtigs en onvatbaars, alsof er een kleine vreemdeling in het huis woont. Die zou vreemde verschijnselen veroorzaken, zoals het plots klingelen van een bel terwijl de draden ernaar toe al jaren niet meer functioneren, het agressief worden van een hond, het opduiken van klopgeluiden… Faraday probeert het spookachtige logisch te verklaren, maar af en toe gelooft hij zijn eigen logica niet.

Dit vijfde boek van Waters oogst uiteenlopende reacties. Sommige recensenten noemen De kleine vreemdeling een meesterwerk, een prachtig boek waarin zowel een oud landhuis als de personages schitterend tot leven gebracht worden. Andere critici klagen over de traagheid van het boek, de lange beschrijvingen, de tot niet veel wezenlijks leidende plot en de griezeleffecten die amper het niveau van een spookhuis op een dorpskermis halen. Er is voor beide meningen iets te zeggen. Als lezer kan je niet anders dan smullen van de manier waarop Waters de personages neerzet. Geleidelijk aan merk je dat Faraday zich, in al zijn vermeende objectiviteit, niet los kan maken van zichzelf. Beslissingen die in het begin van het boek vanzelfsprekend leken, ga je op het einde betwijfelen. Hundreds Hall, het oude landhuis, zie je tot en met de verderop gelegen boerderij en de ommuurde tuinen zo voor je. Heerlijk dat dat allemaal uit een boek opplopt. Anderzijds klopt het ook wel dat er niet zo veel gebeurt en dat wat er gebeurt niet zo veel om het lijf heeft. Een feestje links, een herinnering rechts, een gesprekje zus, een gedachte zo, een zieke hier, een medicijntje daar. Dit geldt natuurlijk voor elk boek, maar misschien nog net iets meer voor De kleine vreemdeling: het is maar net wat je als lezer wilt. Hou je van een mooie taal en meer dan goed uitgewerkte personages? Aanrader! Vind je een voortjakkerende verhaallijn, duidelijkheid op het einde en een doel belangrijk? Hm, dan misschien toch maar niet.