naar start | a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z  
De grens - Riikka Pulkkinen **** (roman)
Adembenemend debuut

Als een jonge vrouw van amper zesentwintig een doorwrochte psychologische roman aflevert die je écht weet te raken, dan is de kans vrij groot dat deze schrijfster je in de toekomst nog wel eens zal verrassen. Deze recensie gaat over het debuut De grens van de Finse Riikka Pulkkinen en die eerste lange zin ook. Nu iets korter: De grens is een droomdebuut en Pulkkinen een talent.

In De grens voert ze vier hoofdpersonages op. Allemaal bevinden ze zich op een keerpunt in hun leven, een grens. Pulkkinen begint het verhaal bij Anja, een drieënvijftigjarige literatuurprofessor. Anja leefde jaren samen met haar man van wie ze veel hield. Hun huwelijk bleef kinderloos. Een paar jaar geleden werd bij haar levensgezel alzheimer vastgesteld. Hij verblijft nu in een verzorgingstehuis, maar zijn ziekte maakt contact onmogelijk. Toen hij nog heldere ogenblikken had, vroeg hij haar hem te helpen sterven als zijn herinneringen en bewustzijn helemaal zou weg zijn. Anja’s man leeft nog, maar eigenlijk is ze hem kwijt. Dit verlies maakt haar depressief en ze worstelt heel erg met de vage belofte die ze haar man destijds deed. Ze zal sowieso een grens overschrijden. Ofwel kiest ze voor het leven en een nieuwe start, ofwel blijft ze haar man trouw en gaat ze iets doen wat wettelijk niet mag. Haar worsteling met het leven en met deze vragen is pijnlijk accuraat neergepend.
Mari is het zestienjarige nichtje van Anja. Mari heeft een bezorgde moeder, een wat afwezige vader en een zeer ondernemende vriendin. De invloed van die laatste is groot. Mari begrijpt niet goed waarom deze knappe, seksueel rijpe jonge vrouw haar als vriendin wil. In haar kielzog zorgt Mari dat ze snel ontmaagd wordt, zodat ze weet wat het is en zodat ze er helemaal bij hoort. Waar Mari eerst opkeek naar haar vriendin, worden de rollen omgedraaid als de knappe leraar Fins een relatie met haar begint. Deze leraar, Julian, is een pak ouder dan Mari, getrouwd en hij heeft twee kleine kinderen. Pulkkinen laat zien waarom hij denkt dat zijn huwelijk mislukt is. Hij overschrijdt meer dan een grens en het zou een prima onderwerp voor een leeskring zijn om te ontleden waarom Julian doet wat hij doet, wat we daar eigenlijk van vinden en waarom Mari zo in zijn ban raakt. Hun passie moet faliekant aflopen, dat voel je als lezer met je ellebogen aan. Julians oudste dochtertje, Anni, is getuige van de broeierige sfeer tussen haar papa en Mari. Slim als ze is, weet ze dat ze dit best niet aan haar mama vertelt. Ook niet als die Anni expliciet vraagt of haar papa misschien met vreemde vrouwen praat. Nee hoor, alleen maar met meisjes uit zijn klas… Anni is vaak bij de buren, waar het iets oudere buurmeisje de baas over haar speelt.

De manier waarop Pulkkinen zich in al deze personen, van een drieënvijftigjarige vrouw over een jonge man en een prille vrouw tot een kind, kan verplaatsen, is adembenemend. Hun relaties en de kwesties waar ze mee zitten, wervelen vlot naar het slotstuk. Pulkkinen gebruikt zoveel rake beelden, schrijft zo treffend en behandelt diepzinnige vragen op zo’n luchtige manier, dat De grens een boek is dat je niet snel zal vergeten. Het is bijna niet te geloven dat dit een debuut is van zo’n jonge vrouw. Binnen enkele jaren is Riikka Pulkkinen een begrip, het kan bijna niet anders.