Uitdagend
leesfeest
'Verdoemd'
is een verdomd dubbelzinnige titel. Hij verwijst niet alleen naar
‘het vervloekt zijn’, maar is ook een scheldwoord.
Op het einde van het boek is het zonneklaar dat bijna alle hoofdpersonages
dat woord graag stevig en gemeend in de mond zouden willen nemen.
Subtiel getekende karakters en dialogen vol steken onder water gaan
dat besef vooraf.
Het maakt 'Verdoemd' tot een uitdagend leesfeest.
De Bruyn opent met een heel herkenbare scène. Wie ergerde
zich nog nooit aan een zondagsrijder die de hele baan blokkeert?
Wie gaf in die situatie nog nooit een venijnige ruk aan het stuur
en een forse duw op het gaspedaal? Zo’n bak op vier wielen
geeft macht en is in staat de meest vriendelijke mens te veranderen
in een verkeersagressor.
Meestal komt het bedaarde inzicht een halve kilometer later, maar
niet deze keer. Bij een inhaalmanoeuvre rijdt de gehaaste chauffeur
een gesluierde vrouw met baby aan. Ontzetting ruimt bij de chauffeur
snel baan voor angst. Angst dat het leven nooit meer zal zijn wat
het was… hij beslist om de slachtoffers voor dood achter te
laten en rijdt door.
Na deze onthutsende scène volgt een erg gemoedelijke. Een
kleindochter bezoekt haar grootmoeder. Terloops blijkt dat de oma
in haar leven veel tegenslagen moest verwerken. Zonder dat het expliciet
vermeld wordt, voel je dat deze vrouw reageerde zoals zoveel vrouwen
van haar generatie. De zin “we moeten verder” was vast
niet uit de lucht. Er is geen tijd om uitgebreid stil te staan bij
miserie, er zijn altijd anderen die zorg nodig hebben. Momenteel
is haar kleindochter bijna volwassen, en oma gelukkig als ze wat
door haar huisje kan schuifelen en met haar hond kan praten.
Een heel ander soort geluk is te vinden ten huize van de familie
Vandermaat.
In het tweede hoofdstuk speelt zich daar een vreselijke misdaad
af. Een jonge vrouw, Katleen, wordt overvallen, gemarteld, ontvoerd.
Heer des huizes Alexander was net met Katleen aan het bellen en
in die zin een soort getuige. Rijkelijk laat verwittigt hij de hulpdiensten.
Hoofdinspecteur Janssens komt ter plaatse en hij kan zich niet van
de indruk ontdoen dat de verschillende hoofdrolspelers iets voor
hem achterhouden.
Vanaf dat moment is Janssens de spil waarrond het verhaal draait.
Beetje bij beetje onthult hij ieders geheimen waarbij ook zijn eigen
verleden opgerakeld wordt. Dat verleden zou een uitgebluste, getormenteerde
opstelling verantwoorden, maar daar kiest Janssens niet voor. Ook
hij “moet verder” en werkt nu met bezieling aan de overval.
Lovenswaardig, die houding, en in schril contrast, bijvoorbeeld,
met de ouders van slachtoffer Katleen. Als Janssens hen bezoekt
zitten ze pruilend en mokkend in de woonkamer. Het zijn bruggepensioneerden
die elkaar aanspreken met ‘papa’ en ‘mama’
en alle ellende toeschrijven aan hun dochter. ‘Papa heeft
al eens een verwittiging gehad aan zijn hart, van al de misère
die we met haar moesten meemaken.’
Schrijnend hoe mensen anderen in de steek kunnen laten. Dat is bijna
een constante te noemen in dit prachtige boek.Er volgen nieuwe ontwikkelingen,
alle verhaallijnen grijpen in elkaar, en op het einde is er die
‘verdoemd-erlebnis’.
Met de kennis die je dan hebt, is het de moeite waard om het boek
opnieuw te lezen.
Prachtige prestatie van Patrick De Bruyn! |
|