Wedergeboorte van de renaissance |
De renaissance, een periode die zich situeert in de vijftiende en
zestiende eeuw en die teruggreep naar voorbeelden uit de oudheid,
is in. Ross King schreef schitterende romans over Michelangelo en
Brunelleschi, Dan Brown bracht Leonardo da Vinci in het voetlicht
en nu wijden twee jonge Amerikanen hun debuut aan een manuscript
uit 1499. Ik heb Een Venetiaans geheim met plezier en toenemende
bewondering gelezen. Het is geen makkelijk boek. Zeker in het begin,
als je nog moet wennen aan de combinatie tussen flash-backs van
de hoofdpersoon en het hier en nu, is volhouden en doorbijten de
boodschap. Je inspanningen worden beloond met een mooi boek over
vriendschap, liefde en verterende passie. Wetenswaardigheden uit
de renaissance krijg je er bovenop. Daartegenover staat dat dit
boek zich aan de uiteinden van het thrillergenre bevindt. Ja, er
wordt gemoord in Een Venetiaans geheim. Deze misdaden zijn onontbeerlijk
voor de verhaallijn, maar krijgen geen prominente plaats in het
boek. Het lijkt wel of ze vooral nodig zijn om het predikaat thriller
te verdienen. Puur persoonlijk vind ik dat niet erg. Waarschijnlijk
was ik inderdaad aan dit boek voorbijgegaan als het geen plaatsje
had opgeëist bij de thrillers en waarschijnlijk volgden auteurs
en uitgever dezelfde redenering.
Het boek gaat over vier vrienden
die studeren aan de universiteit van Princeton. De ik-persoon, Tom
Corelli Sullivan, dankt zijn tweede naam aan de zeventiende-eeuwse
lievelingscomponist van zijn vader. Tot zijn dood was die bezeten
van de renaissance en meer specifiek van een erg bijzonder boek
met de quasi onuitspreekbare naam “Hypnerotomachia Poliphili”.
Dit echt bestaand werk werd rond 1499 in Venetië uitgegeven
en gaat over ‘Pholipilo’s strijd om liefde in een droom’.
Lange tijd bleef de auteur ervan onbekend, tot iemand op het idee
kwam om de eerste letters van elk hoofdstuk achter elkaar te zetten.
De zin die zo ontstond deed vermoeden dat een edelman uit Florence
het manuscript schreef. Andere eigenaardigheden geven aan dat het
boek niet geschreven is tot vermaak van de lezer, maar dat het aanwijzingen
bevat om een geheim te ontrafelen. Jammer genoeg kon Toms vader
maar een tipje van de sluier oplichten. Toms studiegenoot, Paul,
wil de Hypnerotomachia Poliphili verder ontmantelen. Zijn vastberadenheid
werkt aanstekelijk op Tom en samen beginnen ze de raadsels uit het
boek één voor één op te lossen. De waarheid
komt dichterbij. En dan... gebeurt de eerste moord.
Het mag dan een prettige leeservaring
geweest zijn, toch voelde ik me lichtelijk beetgenomen. Door de
uitgever dan nog wel. Allereerst door de titel. Het ‘oude’
verhaal speelt zich voornamelijk af in de Republiek van Florence.
In het vroeg zestiende-eeuws Italië was dit een andere staat
dan de Venetiaanse republiek, die slechts een marginale rol speelt
in het boek. De oorspronkelijke titel ‘The rule of four’
verwijst niet alleen naar een raadsel in de Hypnerotomachia maar
ook naar de vier vrienden en sluit in die zin veel beter aan bij
het boek. Verder schiep de toevoeging literaire thriller spanningsverwachtingen
die slechts op het randje werden ingelost. Gelukkig werd de ’literaire’
belofte deze keer wel waargemaakt. Een regelrechte miskleun is de
vermelding van de beeldenstorm op de achterflap. Deze vond chronologisch
na de gebeurtenissen in het boek plaats en had andere oorzaken.
De prachtige uitgave -stijlvolle belettering op de aantrekkelijke
cover, overname van enkele houtgravures in het boek- brengt mijn
gevoelens ten opzichte van de uitgever dan weer in balans.
Maar zijn slordigheden mogen
niet op het conto van de auteurs geschreven worden. Zij leverden
een meer dan verdienstelijk debuut af waar ze naar eigen zeggen
zes jaar aan werkten. Het wordt dus nog even wachten op hun volgende.
|